'Vàng sa mạc' được xem là dược liệu hạnh phúc của giới nhà giàu bỗng trở nên khan hiếm, có giá gần nửa tỷ đồng một kg ở Việt Nam

Financial Times đưa tin,Thị trường toàn cầu đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nghệ tây (Saffron) do thu hoạch kém ở Iran, nhà cung cấp gia vị lớn nhất thế giới, theo các nhà sản xuất và xuất khẩu địa phương.

Saffron là loại gia vị đắt nhất thế giới, hơn 90% saffron trên thế giới đến từ Iran. Nó được mệnh danh là “vàng sa mạc” do khả năng phát triển mạnh ở vùng khí hậu khô và được đánh giá cao nhờ mùi thơm tinh tế, hương vị đậm đà và màu sắc rực rỡ.

Tuy nhiên, theo các nhà sản xuất và thương mại, việc biến đổi khí hậu và tình trạng thiếu nước đang có tác động mạnh mẽ đến ngành hàng này, dẫn đến sản lượng giảm đáng kể, đẩy giá loại gia vị đắt nhất thế giới lên mức cao mới.

Ông Ali Shariati-Moghaddam, Giám đốc điều hành của Novin Saffron, nhà sản xuất và xuất khẩu hàng đầu của Iran, cho biết: “Tổng sản lượng dự kiến sẽ giảm xuống khoảng 170 tấn từ mức gần 400 tấn vào năm ngoái”.

Theo Mojtaba Payam-Asgari, người đứng đầu sàn giao dịch nghệ tây Torbat-e Jam, mùa đông thì lạnh giá, sau đó là mùa xuân khô hạn và nhiệt độ mùa hè lên tới đỉnh điểm 50 độ C đã tàn phá cây trồng. Tình hình càng trở nên trầm trọng hơn khi tất cả 2.000 giếng tại đây dùng để tưới tiêu đã cạn kiệt hoàn toàn.

Các chuyên gia cảnh báo rằng tình hình có thể trở nên tồi tệ hơn do biến đổi khí hậu, làm thay đổi các kiểu thời tiết ở khắp thế giới.

Theo các nhà cung cấp, giá nghệ tây đã tăng gấp đôi kể từ năm ngoái, lên tới 1.400 USD/kg tại thị trường nội địa Iran và lên tới 1.800 USD/kg ở thị trường nước ngoài. Điều này đã ảnh hưởng đến việc xuất khẩu gia vị của Iran. Người ta thường ví nhụy hoa nghệ tây là “vàng đỏ” vì để có được nguyên liệu này đòi hỏi rất nhiều công sức - cần tới 170.000 bông hoa mới sản xuất được 1kg nghệ tây.

“Nhiều đại lý Trung Quốc bị sốc trước sự tăng giá và tạm dừng nhập khẩu. Họ sẽ phải trả giá cao hơn nếu muốn mua lại vì có rất ít sản phẩm thu hoạch và các kho hàng đều trống rỗng”, Payam-Asgari của sàn giao dịch Torbat-e Jam cho hay

Trung Quốc là khách hàng lớn nhất mua nghệ tây của Iran, chiếm 45% tổng sản lượng. Trong khi các nước Ả Rập, Tây Ban Nha và Ý cũng là những nhà nhập khẩu lớn.

Hiện nay, giá của sản phẩm này rất cao và dao động trong một khoảng giá khá lớn, giữa nhiều nơi bán. Điều này xảy ra không chỉ ở Việt Nam mà ở tất cả những nơi bán saffron. Bởi vì chất lượng mỗi nơi bán là khác nhau, nguồn gốc cũng khác nhau.

Với mức giá dao động trong khoảng từ 250.000đ – 450.000đ/gram là loại sợi Negin cao cấp và đắt đỏ nhất hiện nay, tương đương khoảng 350 triệu - 450 triệu đồng/kg. Tiếp theo là sợi All Red, Pushali, Bunch và Konj. Dòng saffron Bunch (Saffron Nguyên Bản) với mức giá khoảng 99.000đ/gram .

Nghiên cứu khoa học đăng tải trên Eurekalert đã ví saffron là "dược liệu hạnh phúc", khi giúp cơ thể sản sinh hooc môn Serotonin - nội tiết tố vui tươi yêu đời, hỗ trợ điều trị những chứng bệnh tâm lí, giúp ngủ ngon sâu giấc, chống lại trầm cảm, căng thẳng hay bệnh mất trí nhớ.

Cục quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã công nhận saffron là thực phẩm an toàn có thể sử dụng với thực khách mọi độ tuổi. Với trẻ em, người nội trợ có thể sử dụng nhụy hoa nghệ tây dạng bột hoặc 1-2 sợi trong đồ ăn dặm để tạo màu sắc đẹp tự nhiên, giúp trẻ ăn ngon miệng.

Tham khảo: FT