Vì sao mùa hè năm nay ở Bắc Bộ mưa nhiều?

Theo tổng kết của Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia thì trong tháng 06/2024 xuất hiện nhiều ngày mưa dông. Các đợt mưa vừa mưa to diện rộng từ ngày 4-10/06, 23-27/06. Các đợt mưa này xảy ra chủ yếu tại các tỉnh phía Đông Bắc và Đồng bằng Bắc Bộ. Lượng mưa phổ biến cao hơn từ 40-80% so với trung bình nhiều năm (TBNN), đặc biệt ven biển Bắc Bộ có nhiều nơi cao hơn 100% so với TBNN cùng thời kỳ.

Trên bản đồ chuẩn sai lượng mưa tháng 06/2024 thì khu vực ven biển Quảng Ninh, Hải Phòng và Lào Cai là những khu vực có lượng mưa vượt rất lớn so với trung bình nhiều năm, đây cũng là những nơi có mưa rất to gây ngập lụt sâu, sạt lở gây thiệt hại về người và tài sản hồi tháng 06 vừa qua. Còn chuẩn sai nhiệt độ trung bình thì hầu hết các vùng miền cả nước trong tháng 06/2024 đều cao hơn trung bình nhiều năm. Nhưng do mưa nhiều và các đợt nắng nóng ngắn ngày nên cảm nhận thực tế dịu mát hơn mọi năm.

Nguyên nhân mưa nhiều là do năm nay liên tục xuất hiện rãnh áp thấp vắt ngang qua Bắc Bộ, cùng những vùng hội tụ gió trên cao, thường gây mưa nhiều từ chiều tối và đêm.

Rãnh áp thấp - một trong những hình thế gây mưa chính cho Bắc Bộ trong tháng 5-6 vừa qua

Rãnh áp thấp này có liên quan mật thiết đến front Meiyu/ Baiu hay còn gọi là "Mai vũ" tức là mưa mai, mưa mơ ở Trung Quốc. 

Hàng năm Front Meiyu thường vắt qua phía Nam Trung Quốc sang phía Nhật Bản gây mưa cho vĩ độ cao, nhưng năm nay hơi lấn xuống phía Nam một chút. Theo các chuyên gia khí tượng năm nay do ảnh hưởng của Biến đổi Khí hậu, các đợt không khí lạnh kéo dài hơn mọi năm đã đẩy Front Meiyu này dịch chuyển xuống phía Nam. Vì vậy mà gây ra nhiều đợt mưa lớn liên tục cho Bắc Bộ. Có những đợt mưa đặc biệt lớn ở Hải Phòng, Quảng Ninh vào ngày 09/06 hay mưa lũ lịch sử ở Hà Giang ngày 10/06 vừa qua.

Tháng 7-9 đề phòng những trận mưa rất lớn gây ngập lụt sâu trên diện rộng (hình ảnh Hà Giang ngập 10/06)

Dự báo tháng 7-9 là thời kỳ mùa mưa lũ chính vụ của Bắc Bộ. Các trận mưa lớn khả năng xuất hiện nhiều vào khoảng thời gian này, lũ lên cao gây ngập lụt. Cùng với đó tần suất các trận lũ ống, lũ quét, sạt lở đất sẽ xuất hiện nhiều ở vùng núi, trung du.