Việt Nam nắm giữ loài chim 'nhả vàng', tạo ra siêu thực phẩm nổi tiếng được Trung Quốc cực ưa chuộng, giá đắt đỏ vẫn chi đậm hàng ngàn tỷ mua ăn

Việt Nam xuất khẩu tổ yến hàng triệu USD

Việt Nam là một trong những quốc gia có nguồn tổ yến với điều kiện tự nhiên vượt trội. Chất lượng yến sào của Việt Nam được đánh giá rất cao và là 1 trong 10 món ăn đắt nhất thế giới

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, số lượng nhà nuôi yến toàn quốc tăng rõ rệt trong những năm qua với 42/63 tỉnh thành có nuôi chim yến.

Đến năm 2022, số nhà yến tăng lên con số 23.665, gấp 3 lần so với năm 2017. Địa phương có số lượng nhà yến tăng nhanh nhất là Kiên Giang, Khánh Hòa, Lâm Đồng.

Tổ yến của Việt Nam đạt sản lượng khoảng 130-150 tấn/năm và đã được xuất sang nhiều quốc gia trên thế giới như Trung Quốc, Mỹ, Australia, New Zealand … với giá trung bình 1.500 - 2.000 USD/kg thành phẩm. Theo thông tin từ Cục chăn nuôi, các công ty xuất khẩu thu về khoảng 200-300 triệu USD/năm (gần 5 - 7 nghìn tỷ đồng).

Trung Quốc đánh giá cao tổ yến Việt Nam

Theo thống kê, Trung Quốc hiện là thị trường tiêu thụ tổ yến lớn nhất thế giới. Mỗi năm quốc gia này tiêu thụ khoảng 300 tấn tổ yến, chiếm khoảng 80% sản lượng tổ yến đạt chất lượng xuất khẩu toàn cầu. Trung Quốc nhập khẩu yến sào từ nhiều quốc gia Đông Nam Á. Trong đó, Indonesia và Malaysia là hai thị cung cấp tổ yến lớn nhất, chiếm đến hơn 99% tổng sản lượng tổ yến nhập khẩu của nước này vào năm 2021.

Tại đây, giá 1 kg tổ yến có thể lên tới 1.500 USD hoặc hơn. Ước tính, quốc gia đông dân nhất thế giới đang chi khoảng nửa tỷ USD, tương đương gần 12 ngàn tỷ đồng, cho mặt hàng này.

Theo trang thông tin Trung Quốc Sohu, tổ yến đến từ Việt Nam khi bán tại Hồng Kông (Trung Quốc) thường có giá thành không hề rẻ, dao động từ 50 NDT đến 100 NDT (170 nghìn đến 340 nghìn đồng) một gam. Các loại tổ yến nhập khẩu từ một số quốc gia Đông Nam Á khác có sản lượng nhiều hơn, nhưng giá dao động thấp hơn.

Người Trung Quốc chuộng yến sào Việt Nam đến vậy là nhờ danh tiếng yến sào Việt, dù sản lượng ít nhưng sở hữu mùi vị thơm ngon, chất lượng vượt trội. Trong đó, yến sào Hội An, yến sào Khánh Hòa là những thương hiệu đã được khẳng định.

Tổ yến được xem là “vàng trắng” của thành phố Hội An. Được biết, ngày 23/11/2020, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học - Công nghệ) đã ban hành Quyết định số 4522/QĐ-SHTT về việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 00091 cho sản phẩm yến sào “Cù Lao Chàm – Hội An”.

Dù vậy, trang này cho biết, sản lượng yến Hội An chỉ chiếm 2% sản lượng tổ yến toàn cầu, nên rất khó để mọi người tiếp cận được nguồn hàng nguyên chất tự nhiên và chính hiệu.

Trong khi đó, theo các chuyên gia, tổ yến ở Khánh Hòa là phân loài của một loài chim yến đặc hữu, phân bố chủ yếu tại các tỉnh duyên hải miền Trung và miền Nam. Trong đó, Khánh Hòa là nơi tập trung quần thể chim yến đảo phát triển ổn định và lớn nhất nước ta.

Nhờ vào nguồn gốc địa hóa, thành phần hóa học, khoáng vật phong phú ở các hang yến, yến sào Khánh Hòa có giá trị dinh dưỡng đặc biệt cao và mùi vị đặc trưng của tổ yến đảo thiên nhiên.

Trước đó, tổ yến Việt Nam chủ yếu được xuất khẩu bằng đường tiểu ngạch. Đầu tháng 11, Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã chính thức cấp phép cho Công ty cổ phần nước giải khát yến sào Khánh Hoà (Sanvinest) được xuất khẩu 2 loại sản phẩm chính ngạch mà công ty đăng ký là sản phẩm yến nguyên chất và các sản phẩm sau chế biến vào Trung Quốc kể từ ngày 14/11/2023.

Trước đó, sau gần 5 năm trao đổi, đàm phán, Bộ NN&PTNT Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã ký kết Nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch, kiểm tra và vệ sinh thú y đối với tổ yến xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc và có hiệu lực từ ngày 9/11/2022.

Tại Trung Quốc, lợi ích của yến sào đối với sức khỏe được truyền thông rộng rãi. Đây không chỉ là một món ăn ngon mà còn chứa nhiều thành phần dinh dưỡng vi lượng thiết yếu mà cơ thể con người không tổng hợp được, mang lại lợi ích cho nhiều nhóm tuổi.‏

‏Trong khoảng 1.200 năm, người Trung Quốc đã ăn tổ yến như một món súp. Yến sào được biết có giá trị dinh dưỡng và dược liệu cao như đặc tính chống lão hóa, chống ung thư đến khả năng cải thiện sự tập trung.