Gói hỗ trợ lãi suất 40.000 tỷ bị “ế” 99% sau 1 năm triển khai: Đầu tàu Agribank, BIDV và VietinBank giải ngân chưa được 200 tỷ

Ngày 19/5, tại Hà Nội, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tổ chức Hội nghị trực tuyến về tiếp tục đẩy mạnh triển khai Chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP. Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú chủ trì Hội nghị.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú cho biết, để triển khai Chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP, NHNN đã ngay lập tức ban hành Thông tư 03/2022/TT-NHNN hướng dẫn thực hiện Nghị định 31/2022/NĐ-CP cùng với rất nhiều Hội nghị để quán triệt, phổ biến, thống nhất triển khai chính sách. Bản thân các NHTM cũng tích cực vào cuộc, truyền thông rộng rãi gói hỗ trợ đến đối tượng thụ hưởng qua nhiều kênh khác nhau, tổ chức hàng loạt hội nghị kết nối ngân hàng, doanh nghiệp.

Kết quả, tính đến cuối tháng 4/2023, doanh số hỗ trợ lãi suất đạt hơn 105.000 tỷ đồng, dư nợ hỗ trợ lãi suất đạt gần 52.000 tỷ đồng, số tiền đã hỗ trợ khách hàng luỹ kế từ đầu chương trình đạt khoảng 409 tỷ đồng.

Theo Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú, đây là con số khá khiêm tốn so với tổng quy mô của chương trình nhưng toàn ngành Ngân hàng cũng đã vào cuộc tích cực. NHNN đã trăn trở, tìm mọi cách để triển khai gói hỗ trợ một cách tốt hơn. Nhiều ngân hàng với trách nhiệm rất cao, tuy chưa giải ngân được nhiều nhưng triển khai quyết liệt thể hiện trách nhiệm với xã hội.

Thông tin cụ thể hơn, bà Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, NHNN cho biết, tính đến thời điểm hiện tại, trong số 44 NHTM được thông báo hạn mức hỗ trợ lãi suất, có 32 ngân hàng đã có phát sinh số tiền hỗ trợ lãi suất.

Là ngân hàng có doanh số hỗ trợ lãi suất dẫn đầu hệ thống, đại diện Vietinbank cho biết, tính tới thời điểm hiện nay, đã có 96/155 chi nhánh của ngân hàng triển khai chương trình, cho 224 khách hàng vay, quy mô dư nợ là 12.300 tỷ đồng, số tiền hỗ trợ lãi suất là 96 tỷ đồng.

Đại diện BIDV chia sẻ, ngay sau khi có hướng dẫn của NHNN, ngân hàng đã tích cực triển khai hướng dẫn thực hiện trong toàn hệ thống. Nhiều văn bản được ban hành, tất cả các chi nhánh cùng vào cuộc, tích cực truyền thông tới từng khách hàng. Nhờ đó, tính đến ngày 30/4/2023, BIDV đã thực hiện hỗ trợ 98 khách hàng, dư nợ hỗ trợ lãi suất đạt 4.960 tỷ đồng, số tiền hỗ trợ lãi suất là 52,2 tỷ đồng.

Báo cáo tại Hội nghị, đại diện Agribank cho biết, trong suốt một năm qua, ngân hàng đã có văn bản chỉ đạo các chi nhánh tháo gỡ khó khăn vướng mắc khi triển khai chương trình, đồng thời tổ chức các hội nghị ở nhiều khu vực để có thể đẩy nhanh tiến độ giải ngân gói hỗ trợ, công tác truyền thông cũng được đẩy mạnh. Tính đến ngày 18/5, Agribank đã hỗ trợ 879 khách hàng, doanh số cho vay đạt 9.500 tỷ đồng, dư nợ hỗ trợ đạt 4.800 tỷ đồng, số tiền hỗ trợ là 44 tỷ đồng.

Dù đã vào cuộc rất tích cực, nhưng có thể thấy, kết quả giải ngân của gói hỗ trợ lãi suất 2% vẫn chưa được như kỳ vọng.

Theo bà Hà Thu Giang, có rất nhiều nguyên nhân như bối cảnh kinh tế - xã hội có nhiều thay đổi so với khi xây dựng Chương trình, khách hàng không đáp ứng điều kiện được hỗ trợ lãi suất hay có trường hợp khách hàng đáp ứng điều kiện nhưng lại e ngại công tác thanh, kiểm tra, khó đánh giá về khả năng “phục hồi” trong bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước còn nhiều yếu tố rủi ro, bất định. Vì vậy, căn cứ vào thực tế triển khai, các NHTM đã dự kiến số tiền hỗ trợ lãi suất trong năm 2023 là khoảng 2.435 tỷ đồng, tuy nhiên theo bà Giang, khả năng đạt được mục tiêu này là khó.

Về phía ngân hàng, đại diện Agribank chia sẻ, ngân hàng tập trung cho vay ở lĩnh vực nông nghiệp, thuỷ sản, tập trung vào phân khúc nhỏ lẻ. Các hộ gia đình thường không đăng ký kinh doanh, vì vậy họ e ngại trong việc chứng minh mục đích sử dụng vốn. Tuy nhiên, trong thời gian tới, ngân hàng cũng sẽ tiếp tục triển khai quyết liệt, sát sao chương trình tới từng chi nhánh.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú nhận định, bối cảnh của nền kinh tế hiện tại đang hết sức khó khăn, cần sự vào cuộc mạnh mẽ của tất cả các cấp, các ngành. Đảng và Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách để hỗ trợ doanh nghiệp, khơi thông nhiều thị trường, trong đó có thị trường bất động sản. Việc điều hành chính sách tiền tệ cũng đang gặp rất nhiều thách thức, tuy nhiên cần nhìn nhận rằng, doanh nghiệp khó sẽ dẫn đến ngân hàng khó, ngược lại, ngân hàng cũng cần bảo vệ sức khoẻ của mình, đảm bảo an toàn hệ thống.

Phó Thống đốc đề nghị các ngân hàng phải coi trọng công tác tín dụng, tập trung tối đa vào công tác tín dụng trong giai đoạn tới đây, trong đó, đẩy nhanh tiến độ thực hiện gói hỗ trợ lãi suất 2% là nhiệm vụ quan trọng và phải tiếp tục thực hiện một cách quyết liệt.

“Giải ngân được thêm đồng nào tốt đồng đó, thêm doanh nghiệp nào tốt doanh nghiệp đó. Các ngân hàng phải có trách nhiệm từ nay đến cuối năm, chủ động tiếp cận, hướng dẫn khách hàng hoàn thiện hồ sơ hỗ trợ lãi suất theo quy định, không bị động ngồi chờ khách hàng đến”, Phó Thống đốc nhấn mạnh.

Song song với đó, tăng cường công tác thông tin, truyền thông về chính sách, đẩy mạnh hội nghị kết nối ngân hàng - doanh nghiệp để tăng cường nắm bắt thông tin, khó khăn của doanh nghiệp, hợp tác xã hội kinh doanh và kịp thời tháo gỡ.

Đối với NHNN chi nhánh tỉnh/thành phố, Phó Thống đốc đề nghị tăng cường giám sát, kiểm tra, phát hiện trường hợp ngân hàng từ chối hỗ trợ khách hàng để kịp thời xử lý, báo cáo chính quyền địa phương về tình hình triển khai, đồng thời tăng cường tuyên truyền chính sách này.

Phó Thống đốc cũng đề nghị các bộ, ngành liên quan tiếp tục phối hợp chặt chẽ với NHNN nói riêng và ngành Ngân hàng nói chung triển khai thực hiện hiệu quả chính sách hỗ trợ lãi suất; kịp thời giải đáp, tháo gỡ các vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai chính sách. Bên cạnh đó, bố trí kịp thời nguồn kinh phí hỗ trợ lãi suất, hỗ trợ, tạo thuận lợi cho NHTM trong quá trình thực hiện thanh toán và quyết toán số tiền hỗ trợ lãi suất.