Không chỉ BigTech, Mỹ muốn lôi kéo các công ty công nghệ lớn Trung Quốc tham gia cắt đứt nguồn cung của Nga

Trung Quốc là quốc gia cung ứng thiết bị điện tử lớn nhất của Nga, chiếm khoảng 1/3 lượng nhập khẩu chất bán dẫn và hơn một nửa lượng máy tính, smartphone. Bắc Kinh đã phản đối các biện pháp cấm vận mà Mỹ áp đặt đối với Nga trước hành động quân sự tại Ukraine.

Tháng 12 năm ngoái, Tổng thống Vladimir Putin cho biết trong cuộc họp báo thường niên của mình rằng Trung Quốc và Nga đang cùng phát triển vũ khí công nghệ cao là “máy bay và trực thăng”.

Tuy nhiên, các quan chức Mỹ mong đợi các nhà cung cấp công nghệ lớn như SMIC, Lenovo sẽ tuân theo quy định và hạn chế buôn bán công nghệ nhạy cảm có nguồn gốc Mỹ, đặc biệt có liên quan đến lĩnh vực quốc phòng của Nga.

Trao đổi với Bloomberg mới đây, một quan chức Mỹ cho biết, bất kỳ mặt hàng nào có nguyên liệu là yếu tố đầu vào của Mỹ, bao gồm phần mềm, thiết kế, đều phải chịu lệnh cấm, ngay cả khi nó được sản xuất ra ở nước ngoài. Những doanh nghiệp cố lách luật, trốn tránh sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị chặn tiếp cận công nghệ Mỹ, trong khi lãnh đạo có thể bị ngồi tù cho vi phạm.

Các thị trường có nguồn cung chip tới Nga, trong đó nhập khẩu từ Trung Quốc chiếm 1/3.

Các công ty ngoại quốc đang nhanh chóng rút khỏi Nga, bất chấp ba thập kỷ đầu tư kể từ khi Liên Xô tan rã năm 1991. Các ông lớn dầu mỏ như BP, Shell, Equinor đều công bố kế hoạch chấm dứt hợp tác tại Nga, còn chính phủ Mỹ hứa hẹn ưu đãi dành cho "những nước áp dụng lệnh hạn chế xuất khẩu tương tự".

Theo chuyên gia Mary Lovely của Viện Kinh tế quốc tế Peterson, Nga nhận 70% nguồn cung chip, máy tính, smartphone từ Trung Quốc. Ngày 28/2, Bộ Ngoại giao Trung Quốc lên tiếng phản đối các lệnh trừng phạt đơn phương, bất hợp pháp mà không có ủy quyền quốc tế.

Bắc Kinh đặt mục tiêu tự chủ bán dẫn nhưng các hãng công nghệ vẫn lệ thuộc vào Mỹ. SMIC tiếp tục sử dụng thiết bị Mỹ ngay cả khi bị Mỹ cho vào danh sách đen năm 2020. Nếu không làm theo lệnh cấm vận của Mỹ, SMIC có thể nhận lệnh cấm nghiêm khắc hơn, không thể mua được giấy phép sửa chữa linh kiện hay thiết bị mới. Thiệt hại của SMIC cũng làm suy yếu tham vọng trong sản xuất chip của Trung Quốc.

Trong khi đó, Xiaomi cũng như phần lớn các nhà sản xuất thiết bị điện tử khác đều dùng chip từ Qualcomm, Qorvo, Skyworks Solutions. Lenovo lại dùng vi xử lý Intel, AMD cho máy tính. Họ khó có thể phớt lờ các lệnh trừng phạt và cấm thương mại đối với Nga vì điều này có thể mang lại rủi ro pháp lý cho hoạt động của họ ở Mỹ và châu Âu.

Lệnh cấm vận công nghệ của Mỹ đối với Nga tương tự những gì Washington đã làm với Huawei năm 2020. Huawei là ví dụ điển hình của việc một công ty bị "tàn phá" ra sao nếu không được tiếp cận nguồn chip quan trọng cho smartphone và hoạt động 5G.

SMIC và các nhà sản xuất chip khác đều đã chứng kiến hậu quả của Huawei khi bị Mỹ xem là nguy cơ an ninh quốc gia. Nó dẫn đến tình thế "tréo ngoe" dành cho các doanh nghiệp Trung Quốc: Phải xoa dịu các yêu cầu của Mỹ để tiếp tục được sử dụng công nghệ thiết yếu trong khi chính phủ của họ công khai không tán thành các lệnh hạn chế thương mại với Nga.

Tham khảo: Bloomberg