Một phương pháp trị liệu tự nhiên giúp chữa lành thân, tâm trí, ai cũng có thể áp dụng để sống khỏe sống thọ

Bác sĩ Đoàn Thu Hồng, Viện ứng dụng Việt Nam, cho biết trị liệu bằng âm thanh là một lĩnh vực y học thay thế đang phát triển đã tồn tại hàng nghìn năm. Đây là liệu pháp sử dụng các nhạc cụ, âm nhạc và các rung động âm thanh khác để cân bằng và chữa lành cơ thể, tâm trí và tinh thần.

Sức mạnh của việc trị liệu bằng âm thanh nằm ở sự cộng hưởng và lôi cuốn. Cộng hưởng là nguyên lý cho thấy các vật thể sẽ dao động tự nhiên ở những tần số nhất định – được gọi là tần số cộng hưởng. Trong bối cảnh trị liệu bằng âm thanh, các âm cụ thể có thể khuyến khích các tế bào của cơ thể rung ở tần số tối ưu.

Bác sĩ Hồng cho biết cơ thể chúng ta có nhiều nhịp điệu tự nhiên như nhịp tim, nhịp thở, sóng não… Khi một người bị căng thẳng hoặc không khoẻ, những nhịp điệu này có thể trở nên bất thường hoặc hỗn loạn. Việc sử dụng âm thanh trị liệu có thể giúp điều chỉnh lại những nhịp điệu này, thúc đẩy sự thư giãn, giấc ngủ ngon, sự tập trung hoặc các trạng thái khác.

Liệu pháp âm thanh khai thác những nguyên tắc này và áp dụng chúng trong trị liệu thông qua nhiều phương pháp khác nhau như tụng kinh, trị liệu bằng âm nhạc, tắm âm thanh, nĩa điều chỉnh, chuông xoay, nhịp đập hai tai cùng một số liệu pháp khác. Các liệu pháp phù hợp có thể được sử dụng tuỳ theo nhu cầu và sở thích của từng người.

Thực tế, nhiều nền văn hóa đã sử dụng âm thanh và ca nhạc để trị liệu cơ thể và tinh thần từ thời cổ đại. Trong phương pháp tập luyện yoga cổ xưa của Ấn Độ, các thiền sinh sử dụng các rung động âm thanh để làm dịu tâm trí và giải phóng căng thẳng. Năm 1896, các bác sĩ Mỹ phát hiện ra rằng âm nhạc có thể cải thiện lưu lượng máu và cải thiện quá trình suy nghĩ. Hay bác sĩ chuyên khoa xương khớp người Anh, Peter Guy Manners cũng đã phát triển một cỗ máy tạo ra các rung động âm thanh trị liệu để chữa lành các tế bào trong cơ thể vào những năm 1950.

Kết quả của nghiên cứu năm 2017 của Tiến sỹ Tamara L. Goldsby và Tiến sỹ Michael E. Goldsby về tác dụng thiền bằng âm thanh của chuông xoay đối với tâm trạng và căng thẳng của con người cho thấy những người tham gia thiền âm thanh đã giảm đáng kể tâm trạng căng thẳng, tức giận, mệt mỏi và chán nản so với những người không tham gia thiền. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng loại thiền bằng âm thanh này có thể đặc biệt hữu ích trong việc giảm căng thẳng ở những người trước đây chưa từng thực hành loại thiền này.

Khi con người gặp căng thẳng, bệnh tật, chấn thương hoặc tổn thương tinh thần, cơ thể sẽ cạn kiệt năng lượng. Hệ thống miễn dịch suy yếu, khiến dễ mắc bệnh. Con người mất khả năng tự chữa lành vết thương một cách tự nhiên. Liệu pháp âm thanh sử dụng sức mạnh của âm thanh để khôi phục lại sự cân bằng cho các trường năng lượng của cơ thể. Khi cơ thể khoẻ mạnh và cân bằng năng lượng, khả năng chữa bệnh tự nhiên cũng sẽ được nâng cao hơn.

Tác dụng cụ thể của liệu pháp âm thanh đối với cơ thể có thể kể đến như là:

Thư giãn sâu

Khi bạn nghe những âm thanh êm dịu, cơ thể bạn sẽ giải phóng endorphin, serotonin, dopamine, oxytocin và norepinephrine. Những hormone mang lại cảm giác dễ chịu này tiết ra sẽ khiến chúng ta hạnh phúc hơn và thoát khỏi phản ứng căng thẳng của cơ thể. Chúng cũng giúp làm giảm huyết áp và nhịp tim, giúp thúc đẩy trạng thái thư giãn.

Ngủ ngon hơn

Nghe nhạc êm dịu trước khi đi ngủ có thể khiến chúng ta nhanh vào giấc ngủ và có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ. Điều này là do phản ứng thư giãn được kích hoạt bởi các sóng não chậm, chẳng hạn như sóng tạo ra khi thiền sâu. Nghe nhạc thư giãn trước khi đi ngủ có thể giúp bạn chìm vào giấc ngủ nhanh hơn và ngủ lâu hơn. Và liệu pháp âm thanh làm giảm căng thẳng nên nó có thể giúp bạn thức dậy với cảm giác sảng khoái.

Giảm đau

Khi chúng ta bị đau đớn về thể xác, cơ thể có thể tiết ra những hoá chất gây viêm và làm trầm trọng thêm cơn đau, việc chúng ta nghe những bản nhạc êm dịu sẽ giúp não chúng ta sẽ giải phóng endorphin – hormone hạnh phúc - giúp ngăn chặn tác độg của các hormone gây viêm này và giúp giảm đau.

Hiện nay có rất nhiều phương pháp điều trị bằng liệu pháp âm thanh khác nhau. Mọi người có thể là trải nghiệm theo nhóm hoặc cá nhân như tắm âm thanh, thiền định bằng âm thanh, hay sử dụng sóng âm thanh tần số thấp để kích thích phản ứng "chữa lành" tự nhiên của cơ thể.

Những buổi trị liệu bằng âm thanh này có thể được tổ chức trong phòng riêng, phòng tập yoga hoặc không gian cộng đồng. Trải nghiệm nhóm sẽ giống như một buổi hòa nhạc âm thanh acoustic trong một không gian công cộng nhỏ. Các buổi trị liệu theo nhóm cũng có thể mang lại trải nghiệm xã hội.