Nga có động thái mới với tên lửa siêu thanh: Đặt 10 bệ phóng ở nước láng giềng, cảnh báo tới châu Âu?

90% bệ phóng đặt cách thủ đô Belarus khoảng 300km

Các nhà nghiên cứu Jeffrey Lewis thuộc Viện Nghiên cứu Quốc tế Middlebury, California, và Decker Eveleth thuộc tổ chức nghiên cứu và phân tích CNA ở Virginia, cho biết họ dựa trên kết luận về việc triển khai tên lửa Oreshnik dựa trên hình ảnh từ Planet Labs, một công ty vệ tinh thương mại, cho thấy các đặc điểm phù hợp với một căn cứ tên lửa chiến lược của Nga.

Lewis và Eveleth cho biết họ chắc chắn 90% rằng các bệ phóng Oreshnik di động sẽ được đặt tại căn cứ không quân cũ gần Krichev, cách thủ đô Minsk của Belarus khoảng 307 km về phía đông và cách Moscow 478 km về phía tây nam.

Tháng 11/2024, Moscow đã thử nghiệm một tên lửa Oreshnik (tiếng Nga nghĩa là cây phỉ) được trang bị vũ khí thông thường nhằm vào một mục tiêu ở Ukraine. Thời điểm đó, ông Putin tuyên bố tên lửa này là không thể đánh chặn.

John Foreman, một chuyên gia của Chatham House, người từng là tùy viên quốc phòng Anh tại Moscow và Kiev cảnh báo có kế hoạch triển khai vũ khí này ở Belarus có thể mở rộng tầm bắn xa hơn vào châu Âu.

Ông Foreman cho rằng động thái này cũng là phản ứng trước kế hoạch triển khai các tên lửa thông thường, bao gồm cả tên lửa siêu thanh tầm trung Dark Eagle, tại Đức vào năm tới.

Các nhà nghiên cứu người Mỹ cho biết việc xem xét hình ảnh từ Planet Labs đã tiết lộ một dự án xây dựng cấp tập bắt đầu từ ngày 4 – 12/8 và cho thấy các đặc điểm phù hợp với một căn cứ tên lửa chiến lược của Nga.

Một "dấu hiệu rõ ràng" trong bức ảnh ngày 19/11 là một "điểm trung chuyển đường sắt cấp quân sự" được bao quanh bởi hàng rào an ninh, nơi tên lửa, bệ phóng di động và các bộ phận khác có thể được vận chuyển bằng tàu hỏa, Eveleth cho biết.

Một điểm khác, Lewis nói, là việc đổ một tấm bê tông ở cuối đường băng, sau đó được phủ đất, mà ông gọi là "phù hợp với một điểm phóng được ngụy trang".

Nga sẽ đặt 10 bệ phóng tên lửa?

Đánh giá của các nhà nghiên cứu nhìn chung phù hợp với các phát hiện tình báo của Mỹ, Reuters dẫn một nguồn thạo tin ẩn danh.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nói rõ ý định đặt tên lửa tầm trung Oreshnik, với tầm bắn ước tính lên tới 5.500 km, ở Belarus, nhưng vị trí chính xác chưa từng được báo cáo trước đây.

Đại sứ quán Nga tại Washington không trả lời yêu cầu bình luận.

Đại sứ quán Belarus từ chối bình luận. Hãng thông tấn nhà nước Belta dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Belarus Viktor Khrenin hôm thứ Tư nói rằng việc triển khai tên lửa Oreshnik sẽ không làm thay đổi cán cân quyền lực ở châu Âu và là "phản ứng của chúng ta" đối với "các hành động gây hấn" của phương Tây.

Nhà Trắng không trả lời cầu bình luận và CIA từ chối bình luận.

Sau cuộc gặp với người đồng cấp Belarus Alexander Lukashenko vào tháng 12/2024, ông Putin cho biết tên lửa Oreshnik có thể được triển khai tại Belarus trong nửa cuối năm nay - một phần của chiến lược sửa đổi, trong đó Moscow lần đầu tiên kể từ Chiến tranh Lạnh đặt vũ khí hạt nhân bên ngoài lãnh thổ của mình.

Tuần trước, ông Lukashenko cho biết những tên lửa đầu tiên đã được triển khai mà không đề cập đến địa điểm.

Tổng thống Belarus nói rằng sẽ có tới 10 tên lửa Oreshnik được đặt tại Belarus. Các nhà nghiên cứu Mỹ đánh giá rằng địa điểm này chỉ đủ lớn để chứa 3 bệ phóng và những bệ phóng khác có thể được đặt ở một địa điểm khác.

Việc triển khai Oreshnik sẽ diễn ra chỉ vài tuần trước khi Hiệp ước New START năm 2010 hết hạn, hiệp ước cuối cùng giữa Mỹ và Nga giới hạn việc triển khai vũ khí hạt nhân chiến lược của các cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới.

Hôm thứ Sáu, Tổng thống Ukraine Zelenskiy chỉ trích Nga đang sử dụng các khu vực dân sự trên lãnh thổ của đồng minh Belarus để tấn công các mục tiêu của Ukraine và vượt qua hệ thống phòng thủ của Kiev.

Tổng thống Belarus Lukashenko đã tuyên bố sẽ không điều động quân đội tham gia vào cuộc xung đột.