Nhận diện sức mạnh của dòng tiền trên TTCK: Làm sao biết NĐT lớn đang nghĩ gì?

Đầu tư chứng khoán vốn là hành động có tính tương tác giữa các nhà đầu tư với nhau trên thị trường. Nếu nhà đầu tư chỉ lựa chọn cổ phiếu theo quan điểm cá nhân, sẽ không bao giờ đủ. Ngoài việc phân tích các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp thì việc theo dõi xem dòng tiền lớn đang chảy mạnh vào đâu, sử dụng chỉ số nào để nhận biết sẽ khiến chúng ta có thêm cái nhìn tổng quát về thị trường. Joseph E. Granville - người thầy sơ khai của phương pháp tương quan này là đã giúp NĐT trả lời cho câu hỏi “nhà đầu tư lớn đang nghĩ gì và thị trường sắp tới sẽ có xu hướng ra sao?”.

Việc dự báo xu hướng dòng tiền lớn trên thị trường không đơn giản nhưng việc đo lường sự thay đổi xu hướng dòng tiền thì không quá phức tạp. Trên thế giới đã có rất nhiều phương pháp, trong đó phương pháp quan sát Price Volume Trend (PVT) được xây dựng dựa trên tiền đề cho rằng khối lượng giao dịch thể hiện cho sự tham gia của dòng tiền vào cổ phiếu là một trong những phương pháp đơn giản hữu ích nhất.

Công thức của phương pháp này tính dựa vào tỷ lệ thay đổi của giá và khối lượng giao dịch của mã trên thị trường. Cách tính như sau:

PV (Price Volume ) = %P x V

Trong đó:

%P: Tỷ lệ thay đổi của giá

V: Khối lượng giao dịch tương ứng theo thời kì

Nếu PV sau > PV trước, điều đó cho thấy dòng tiền đang có xu hướng mạnh lên và xu thế trước đó sẽ tiếp tục được duy trì.

Nếu PV sau < PV trước, điều này cho thấy sự suy yếu của dòng tiền và khả năng đảo chiều có thể sẽ xuất hiện nếu không có dòng tiền mới tiếp tục bổ sung.

Ví dụ đối với cổ phiếu MBB của Ngân hàng TMCP Quân đội, dữ liệu thống kê và tính toán cho thấy trong thời gian từ tuần 07/08 - 11/08 thì PV tuần = 19,8 triệu. Sau đó, tuần từ 14/08-18/08 thì PV tuần chỉ là 11,8 triệu.

PV sau < PV trước cho thấy tiền đã rút khỏi cổ phiếu này và tác động tiêu cực đến giá cổ phiếu.

Ngoài ra sẽ có 4 trường hợp thông thường sau giúp NĐT nhận biết xu thế:

- Nếu giá tăng cùng với giá trị giao dịch tăng dần khẳng định xu hướng dòng tiền mạnh đang vào nhiều khả năng cổ phiếu sẽ tăng giá.

- Nếu giá giảm đi kèm với giá trị giao dịch giảm khẳng định xu hướng dòng tiền đang rút ra nhiều khả năng cổ phiếu sẽ giảm giá.

- Giá tăng cùng với giá trị giao dịch giảm hoặc trung tính là một biểu hiện cho sự phân kỳ và có thể cho thấy xu hướng dòng tiền đang lưỡng lự, lúc này khả năng tăng giá đang dần yếu đi và thiếu sự chắc chắn.

- Giá giảm cùng với giá trị giao dịch tăng hoặc trung tính là một biểu hiện cho sự phân kỳ và có thể cho thấy xu hướng dòng tiền đang lưỡng lự tuy nhiên khả năng giá giảm đang yếu dần đi và cổ phiếu có thể tăng giá trở lại.

Hiện tại thì phương pháp Price Volume Trend là một trong những cách đơn giản nhất để nhà đầu tư nhận diện được sự luân chuyển của dòng tiền trên thị trường cũng như xu thế tăng/giảm giá của cổ phiếu. Tuy nhiên phương pháp này cũng có nhược điểm.

Thứ nhất, sử dụng việc đo lường số liệu quá khứ chỉ giúp NĐT khẳng định được xu hướng chứ không nhận diện được xu hướng ngay khi nó bắt đầu, tức là đã chậm chân hơn “thị trường”.

Thứ hai, không xác định được sự tham gia thực tế của dòng tiền. Trên thực tế có nhiều trường hợp các cổ phiếu được trao tay nhằm tạo thanh khoản, khối lượng thực tế tham gia rất nhỏ nhưng giá trị PV vẫn khá lớn tạo hiểu nhầm về sức mạnh dòng tiền vào cổ phiếu này, thậm chí nhiều khi so sánh sức mạnh dòng tiền giữa những cổ phiếu, nhóm CP và thị trường khác nhau sẽ không tránh khỏi sự khập khiễng.

Dù vậy, đây vẫn là một phương pháp cơ bản hữu hiệu thường xuyên được sử dụng trên các thị trường chứng khoán thế giới.