Nhiều người nghĩ bệnh thận là thứ gì đó xa lạ, tới khi mất thận, ung thư mới biết lý do

Bệnh thận có xu hướng tăng do đâu?

Bệnh nhân N.V.T (49 tuổi, TP.HCM) trước khi phải nhập Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM hoàn toàn khỏe mạnh. Bệnh nhân thường bị đau quặn bụng nhưng nghĩ là do đau dạ dày nên thường tự mua thuốc về nhà uống. Tới khi đau quá, bệnh nhân mới tới bệnh viện khám.

Quá trình thăm khám lâm sàng và các hình ảnh chụp chiếu, xét nghiệm cho thấy thận trái của bệnh nhân đầy sỏi, thận phải có sỏi kèm theo u thận.

Bệnh nhân T cho biết cách đây nhiều năm bệnh nhân đã được chẩn đoán bị sỏi thận, bác sĩ có cho thuốc điều trị và hẹn tái khám. Tuy nhiên, anh T uống hết thuốc thấy hết triệu chứng nên không tái khám. Nhiều năm trôi qua, anh T nghĩ sỏi đã hết nên cũng không quan tâm tới việc đi khám sức khỏe định kỳ.

Giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Trần Ngọc Sinh, Khoa Tiết niệu - Bệnh viện Đại Học Y Dược TPHCM, cho biết mọi người vẫn cho rằng thận là bệnh gì đó xa lạ, hiếm khi xảy ra với mình hoặc người thân. Nhưng thực tế có khoảng 10% dân số thế giới mắc bệnh thận mạn, tương đương khoảng 850 triệu người.

GS Sinh đang khám cho bệnh nhân.

Thận là cơ quan giữ nhiệm vụ lọc và đào thải những chất cặn bã trong cơ thể, và giữ cho các yếu tố nước, điện giải, kiềm toan được quân bình. Nếu các chất thải này không được đào thải, người bệnh sẽ mệt mỏi, không làm việc nổi, thiếu máu, chán ăn, buồn nôn, mất ngủ, thậm chí hôn mê, co giật...

"Thời gian gần đây, các bệnh lý thận có xu hướng tăng lên là do những tiến bộ của y học và người dân có ý thức đi khám bệnh sớm hơn. Ví dụ có những trường hợp bệnh nhân mắc ung thư thận phát hiện khi chưa triệu chứng nhờ khám sức khoẻ. Trường hợp bệnh nhân này đã cắt 1 bỏ một quả thận sau đó sức khỏe ổn định và ra viện. Hay như bệnh nhân phát hiện sỏi thận qua siêu âm định kỳ khi chưa triệu chứng", GS Sinh nói.

Đối với trường hợp của bệnh nhân T vừa có sỏi thận và u, hướng điều trị trước mắt sẽ phải cắt u thận phải và phẫu thuật lấy sỏi ở thận trái. Bệnh nhân được áp dụng phẫu thuật nội soi 3 chiều sau phúc mạc.

Theo GS Sinh, nội soi ổ bụng đã phát triển từ thập niên 90. Với kỹ thuật nội soi cổ điển, kỹ thuật viên sẽ nội soi khoang trong cơ thể, khoang ổ bụng. Kỹ thuật đó sẽ nhìn hình ảnh trên ti vi và thao tác thông qua qua màn hình. Đây được gọi là kỹ thuật nội soi 2 chiều (ngang và dọc). Kỹ thuật này không có chiều sâu và có nhiều trường hợp không chính xác.

Gần đây, kỹ thuật vi tính và ống nội soi quang học có 2 thị kính đã bắt đầu phát triển. Kỹ thuật này kết hợp 2 thị kính như mắt người, có thể nhìn độ sâu, được gọi là 3 chiều. Với kỹ thuật nội soi 3 chiều, hình ảnh sẽ không khác gì mổ mở, do vậy thao tác tốt và chính xác.

Nội soi 3 chiều sau phúc mạc được áp dụng trong phẫu thuật sẽ giúp bệnh nhân tránh được tổn thương và phục hồi nhanh.

Ngoài ra, phẫu thuật nội soi 3 chiều sau phúc mạc còn được bệnh viện áp dụng để cắt thận ghép. "Chúng tôi đã có hàng trăm ca phẫu thuật cắt thận nội soi sau phúc mạc bằng 3 chiều. Kết quả bệnh nhân khỏe nhanh, thận lấy ra được bảo tồn hơn so với 2 chiều. Đối với các trường hợp bệnh nhân cắt thận nội soi 3 chiều để ghép sẽ xuất viện sau 24-49 giờ, bệnh nhân xuất viện không đau đớn nhiều.

Đây là kỹ thuật tại Việt Nam chưa bệnh viện nào áp dụng. Máy 3 chiều nhiều cơ sở đã có áp dụng nội soi sao phúc mạc là kỹ thuật sáng tạo của bệnh viện", GS chia sẻ.

Để phòng tránh các bệnh lý về thận, theo chuyên gia tiết niệu, mọi người cần ăn đủ chất và uống nhiều nước, nên uống nhiều nước canh khi ăn cơm. Thói quen ăn cơm không uống nước canh làm tăng nguy cơ lắng đọng sỏi thận. Ngoài ra, người dân cần hạn chế ăn đồ ăn chế biến sẵn, những đồ ăn này thường có nhiều chất béo tăng nguy cơ mắc béo phì, đái tháo đường và gây ra sỏi thận. Hơn nữa, mọi người cần tích cực vận động, luyện tập thể dục, thể thao, tăng đào thải chất cặn.

Bên cạnh đó, người dân cần phải có thói quen đi khám sức khỏe định kỳ, siêu âm và xét nghiệm nước tiểu để đánh giá được chức năng hoạt động của thận.