Nike đối mặt vụ kiện lịch sử về bản quyền, sức ảnh hưởng tại World Cup có thể bị tác động

Nike đang nỗ lực rất nhiều để tái khởi động dòng sản phẩm Total 90 kinh điển trước thềm World Cup năm sau: một phiên bản được thiết kế lại theo phong cách đường phố của mẫu giày đá bóng cổ điển, áo đấu mới, cùng các sự kiện được lên kế hoạch tại các thành phố như Melbourne và Milan.

Tuy nhiên, thương hiệu này đã bỏ sót một điều: gia hạn quyền sở hữu tại Mỹ cho thương hiệu ra đời vào đầu những năm 2000.

Một năm trước, Hugh Bartlett, kỹ sư kiêm huấn luyện viên bóng đá trẻ không có liên hệ gì với Nike, đã gửi email cho đội ngũ pháp lý của Nike, thông báo rằng ông đã đăng ký nhãn hiệu Total90, sau khi việc đăng ký của Nike hết hạn vào năm 2019. Kể từ đó, Bartlett phát triển dòng sản phẩm quần áo và giày dép “Total90” của riêng mình và đề xuất hai bên hợp tác.

“Nhận thấy tiềm năng hợp tác đầy hứa hẹn, tôi rất mong sớm được liên lạc với quý vị để cùng nhau tìm hiểu cách thức hợp tác hiệu quả nhất”, ông viết, ký tên với tư cách là giám đốc điều hành của Total90 LLC.

Thay vì hợp tác, cuộc tranh cãi qua lại đã lên đến đỉnh điểm khi Total90 của Bartlett kiện Nike vì vi phạm nhãn hiệu vào tháng 11. Giờ đây, Nike đang đối mặt với nguy cơ bị kiện tụng, từ đó khiến mọi nỗ lực tiếp thị World Cup bị ảnh hưởng.

Tháng này, Nike đã thắng vòng đầu tiên khi một thẩm phán liên bang tại Khu vực phía Đông Louisiana bác bỏ yêu cầu của Bartlett về việc tạm thời ngăn chặn Nike bán các sản phẩm Total 90 của mình. Thẩm phán cho biết công ty của Bartlett không đưa ra được bằng chứng nào cho thấy họ cạnh tranh với Nike hoặc người tiêu dùng có thể nhầm lẫn sản phẩm.

Cuộc tranh chấp là trở ngại bất ngờ đối với nỗ lực của Nike trong việc tận dụng lợi thế của World Cup được tổ chức tại Bắc Mỹ vào năm tới. Giải đấu là chiến trường tiếp thị đặc biệt quan trọng đối với Nike và đối thủ truyền kiếp Adidas. Cả hai đều là nhà tài trợ lâu năm của nhiều đội tuyển World Cup.

Điểm mấu chốt của tranh chấp là liệu Bartlett có thể chứng minh Nike đã từ bỏ nhãn hiệu sau khi không gia hạn đăng ký hay không.

Nike, công ty đã đệ đơn yêu cầu hủy bỏ đăng ký nhãn hiệu Total90 của Bartlett, cho biết trong hồ sơ tòa án rằng họ đã “cho phép” nhãn hiệu Total 90 hết hạn. Tuy nhiên, họ nói thêm rằng họ chưa bao giờ từ bỏ kế hoạch sử dụng nhãn hiệu này và vẫn giữ các quyền theo luật chung. Trong phán quyết của mình, thẩm phán đồng ý rằng Nike đã tiếp tục sử dụng nhãn hiệu này sau khi hết hạn.

Hai bên hiện đang bất đồng về động cơ của Bartlett. Trong các tài liệu tòa án, Nike mô tả ông ta là một kẻ tống tiền, lợi dụng nhãn hiệu đã hết hạn để kiếm lợi nhuận. Công ty này đã đề nghị mua lại nhãn hiệu từ Bartlett với giá khoảng 80.000 đô la vào tháng 10, theo các email được đưa vào tài liệu tòa án. Cuối cùng, Bartlett và luật sư của ông ta đã đưa ra mức giá 2,5 triệu đô la.

Ngược lại, Bartlett cho biết ông là một người hâm mộ bóng đá lâu năm, tình cờ phát hiện ra nhãn hiệu Total 90 đã bị hủy bỏ khi đang tìm kiếm tên cho một ứng dụng bóng đá ảo mà ông muốn phát triển.

“Thật điên rồ, tôi không thể tin Nike lại để chuyện này xảy ra,” Bartlett nói.

Bartlett đến với bóng đá từ khi còn nhỏ, cổ vũ cho câu lạc bộ AC Milan của Ý. Ông chơi trong một giải đấu do sinh viên tổ chức ở đại học cho đến khi một chấn thương khiến ông chuyển sang làm huấn luyện viên. Hiện ông đang là giám đốc của 10 đội bóng đá trẻ em từ 8 đến 10 tuổi.

Giống như những người hâm mộ cuồng nhiệt khác của môn thể thao này, Barlett từng sở hữu một đôi giày bóng đá Nike Total 90. Được đặt tên theo thời gian thi đấu chính thức của một trận bóng đá, đôi giày này được coi là một sản phẩm mang tính cách mạng khi ra mắt lần đầu vào năm 2000. Thiết kế dây buộc không đối xứng giúp người chơi có diện tích tiếp xúc bóng lớn hơn ở phía trong bàn chân, tăng cường khả năng kiểm soát bóng.

Những quảng cáo đáng nhớ với sự góp mặt của các huyền thoại bóng đá như Luis Figo, Ronaldinho, Edgar Davids và Thierry Henry đã góp phần tạo nên sức hút mạnh mẽ cho thương hiệu Total 90. “Đó chắc chắn là một thương hiệu mang tính biểu tượng,” Bartlett nói.

Bartlett cho biết ông đã mua một trang web cho thương hiệu này vào năm 2021 và nộp đơn đăng ký nhãn hiệu vào năm sau đó. Khi các báo cáo truyền thông về kế hoạch tái ra mắt dòng giày Total 90 của Nike xuất hiện vào năm 2024, Bartlett nói rằng ông đã liên hệ với Nike về một sự hợp tác nhưng rõ ràng là gã khổng lồ giày thể thao này không quan tâm.

“Tôi có một số ý tưởng thực sự hay mà tôi nghĩ sẽ mang lại lợi ích cho họ. Nhưng điều đó đòi hỏi chúng tôi phải hợp tác, và đó có lẽ là điều khiến tôi đau lòng nhất,” Bartlett nói. Ông đã đệ đơn kiện vào tháng 11, cùng ngày Nike từ chối đề xuất 2,5 triệu đô la.

Việc cá nhân hoặc tổ chức mua lại quyền sáng chế và sử dụng chúng để yêu cầu dàn xếp không phải là hiếm. Tuy nhiên, việc làm tương tự với nhãn hiệu thương mại, đặc biệt là đối với các công ty lớn, lại ít phổ biến hơn, theo Alexandra Roberts, giáo sư luật chuyên về luật nhãn hiệu thương mại tại Đại học Northeastern.

Cô ấy nói rằng Nike có khả năng thắng kiện vì việc để đăng ký hết hạn không nhất thiết là bằng chứng của sự bỏ rơi. “Bạn không thể ngay lập tức nhặt thứ mà người khác đã đánh rơi”, cô ấy nói.

Theo: WSJ, The NY Times