Tham vọng kết nối ASEAN, kênh đào 10 tỷ USD của láng giềng Việt Nam có điểm gì đặc biệt?

Đó là kênh đào Bình Lục. Công trình này dài 135 km tại Quảng Tây và được kỳ vọng là sẽ giúp tăng năng lực thương mại của Trung Quốc với khu vực ASEAN. Kênh đào Bình Lục bắt đầu được khởi công tại tỉnh Quảng Tây vào tháng 8/2022. Đây cũng là kênh mới mà Trung Quốc xây dựng kể từ khi có kênh đào Đại Vận Hà cách đây khoảng 700 năm.

Theo SCMP, kênh đào Bình Lục bắt đầu từ hồ chứa Tây Tân tại TP Hoành Châu và kết thúc tại hạ lưu sông Khâm, thuộc huyện Linh Sơn, thành phố Khâm Châu (Trung Quốc), nơi đổ ra Vịnh Bắc Bộ. Dự án có kinh phí lên tới 72,7 tỷ NDT (tức là hơn 10 tỷ USD) và được kỳ vọng là sẽ hoàn thành cũng như đưa vào vận hành kể từ năm 2026.

Ông Gao Zendong, một chuyên gia tư vấn kỳ cựu cho những doanh nghiệp Trung Quốc muốn đầu tư vào các quốc gia Đông Nam Á, chia sẻ: "Giá trị thực tiễn của dự án kênh đào Bình Lục rất đáng mong đợi". Vị chuyên gia này nhận định rằng, dự án kênh đào này có thể giúp kết nối chặt chẽ hơn giữa thị trường Trung Quốc và ASEAN, đồng hời giúp tiết kiệm được nhiều chi phí khi tiến hành vận chuyển hàng hóa hai chiều.

Ông Huang Yonghui, cố vấn cấp cao của Ủy ban Cải cách và Phát triển Quảng Tây, cho biết, hiện nay, Trung Quốc cần mạng lưới hậu cần dày đặc hơn nữa nhằm đảm bảo chuỗi cung ứng chặt chẽ hơn, đồng thời trao đổi kinh tế và thương mại.

"Tình hình quốc tế hiện nay đặt ra yêu cầu rằng các doanh nghiệp Trung Quốc cần phải hợp tác chặt chẽ hơn với ASEAN. Những cảng biển sẽ có tiềm năng lớn hơn trong tương lai", ông Huang nhận định.

Trong báo cáo đánh giá về tác động môi trường, kênh Bình Lục được kỳ vọng là sẽ giúp vận chuyển được 108 triệu tấn hàng hóa vào năm 2035 và tăng lên 130 triệu tấn vào năm 2050. Theo báo cáo này, kênh Bình Lục chủ yếu sẽ vận chuyển than đá, xi măng, khoáng sản, khai khoáng, vật liệu xây dựng, container và ngũ cốc.

Sau khi hoàn thành, kênh đào Bình Lục dự kiến sẽ giúp rút ngắn đáng kể về thời gian di chuyển của các tàu container chở hàng hóa từ thành phố Nam Ninh, thủ phủ của tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc), đến các quốc gia Đông Nam Á. Theo các chuyên gia, tàu container từ Trung Quốc đễn các quốc gia ASEAN hiện mất từ 7 – 10 ngày di chuyển.

Ngoài ra, khi hoàn thành, Bình Lục cũng sẽ là kênh đào lớn nhất thế giới nối liền giữa sông và biển, với tổng khối lượng đào đắp là hơn 339 triệu m3.

Kênh đào hơn 10 tỷ USD của Trung Quốc có gì đặc biệt?

Từ năm 2022 đến nay, Trung Quốc đã và đang huy động hàng nghìn công nhân và kỹ sư nhằm đẩy nhanh dự án kênh đào Bình Lục, với kỳ vọng sẽ hoàn thành đúng thời hạn đề ra vào năm 2026. Theo các chuyên gia dự báo, sau khi được đưa vào hoạt động, kênh đào Bình Lục có thể tiếp nhận được tàu hàng với tải trọng lên tới 5.000 tấn, đồng thời giúp tiết kiệm hơn 5,2 tỷ NDT (khoảng gần 720 triệu USD) về chi phí vận chuyển hàng năm.

Kênh đào Bình Lục dự kiến sẽ có 3 âu tàu tiết kiệm nước để giải quyết vấn đề về chênh lệch độ cao khoảng 65 m giữa hồ chứa tại đầu kênh và mức nước biển tại cửa sông. Đặc biệt, các âu tàu này được thiết kế để giúp tiết kiệm được 60% lượng nước cần dùng so với âu tàu truyền thống. Ngoài ra, theo các công bố chính thức, bê tông dùng xây âu tàu được đảm bảo có thể tồn tại hơn 100 năm và chống nước biển xâm thực.

Mặt khác, các chuyên gia Trung Quốc cũng thử nghiệm nhiều mô phỏng vật lý và toán học nhằm dự đoán về việc nước biển sẽ có tác động ra sao đến nguồn nước sinh hoạt cũng như tưới tiêu sau khi kênh đào Bình Lục chính thức đi vào hoạt động.

Dự án kênh đào Bình Lục thể hiện tham vọng tăng cường thương mại với khu vực ASEAN, đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc hiện nay, trong bối cảnh nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới đang cạnh tranh ảnh hưởng gay gắt với Mỹ.

Bài tham khảo nguồn: SCMP, Xinhua, Nikkei, Baidu