Thấy gì sau động thái bán ròng hàng nghìn tỷ đồng của khối ngoại?

Tin vui giảm lãi suất chưa thể khiến thị trường chứng khoán thoát khỏi trạng thái giằng co, VN-Index chủ yếu tích luỹ trong biên hẹp 1.060 – 1.070 điểm với sự phân hoá giữa các nhóm ngành. Điểm đáng chú ý là đà bán ròng mạnh của khối ngoại trong thời gian gần đây. Tính riêng trong tuần vừa qua, khối ngoại đã mạnh tay “xả” gần 2.400 tỷ đồng.

Trong Tiêu điểm chứng khoán do Chứng khoán MBS tổ chức, Kinh tế trưởng Hoàng Công Tuấn cho rằng diễn biến các dòng vốn trên thị trường đang có sự trái chiều. Trong khi dòng tiền nhà đầu tư cá nhân đang trở thành lực đỡ cho thị trường, khối ngoại lại mạnh tay bán ròng hàng nghìn tỷ đồng.

Bàn về nguyên nhân khối ngoại rút ròng, ông Hoàng Công Tuấn đưa ra hai yếu tố chính.

Thứ nhất , dù đánh giá khả quan về triển vọng của thị trường chứng khoán Việt Nam trong dài hạn, nhưng khối ngoại cũng nhận thấy khả năng bứt phá mạnh của VN-Index trong năm nay là rất khó. Do đó, sau khi mua vào khá đáng kể ở thời điểm cuối năm ngoái và đầu năm nay, khối ngoại có động thái chốt lời cũng là điều dễ hiểu.

Thứ hai , liên quan đến các cơ chế chính sách của Việt Nam. Sau ba đợt hạ lãi suất thì lãi suất, mặt bằng lãi suất điều hành của Việt Nam đã về mức trước Covid-19. Do đó, dư địa để tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ trong ngắn hạn là khá hẹp và điều này ảnh hưởng đến triển vọng của thị trường chứng khoán ngắn hạn.

Nhìn rộng ra quốc tế, mặc dù lạm phát tại Mỹ đã suy giảm, nhưng thị trường lao động vẫn đang ở mức độ chậm. Do đó, không thể loại trừ khả năng Fed có thể tăng lãi suất thêm một lần nữa vào tháng 7 tới đây, dù xác suất này không cao. Trong trường hợp đó, lãi suất Việt Nam rất là khó có cửa để tiếp tục hạ thêm. Do đó, hành động chốt lời của khối ngoại trong bối cảnh này là không khó hiểu.

Xu hướng bán ròng của khối ngoại liệu còn tiếp diễn?

Đánh giá về tác động của đà bán ròng khối ngoại, ông Tuấn cho rằng phụ thuộc từng bối cảnh thị trường. Nhìn lại quá khứ, những năm 2009, 2011, 2012 dòng vốn ngoại đóng vai trò dẫn dắt xu hướng thị trường. Cứ mỗi đợt khối ngoại bán ròng là thị trường lao dốc. Tuy nhiên, trong những năm gần đây dòng vốn ngoại không còn tác động quá nhiều đến chỉ số. Đặc biệt thời điểm năm 2020 - 2021, dù dòng vốn ngoại liên tục rút ròng, nhưng thị trường chứng khoán vẫn tiếp tục đi lên.

Tuy nhiên, đến năm nay thì dòng vốn ngoại dường như lại tiếp tục ảnh hưởng đến chỉ số. Thời điểm cuối năm ngoái đế đầu năm nay, khối ngoại mua ròng mạnh giúp chỉ số hồi phục kể từ đáy 900 điểm. Tuy nhiên, khối ngoại bán ròng lại tạo nên những áp lực điều chỉnh nhất định cho thị trường chung.

Chuyên gia cho rằng, những năm tiền rẻ và dễ dãi, dòng tiền nhà đầu tư cá nhân cuồn cuộn chảy vào thị trường khiến vai trò của khối ngoại phần nào bị lu mờ. Bởi giao dịch khối ngoại khi đó chỉ chiếm khoảng từ 9 - 12% tổng lượng giao dịch trong phiên. Tuy nhiên, trong thời điểm dòng tiền có xu hướng khan hiếm như hiện tại, nhà đầu tư có xu hướng co lại phòng thủ nhiều hơn, lực bán của các nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục quay trở lại đóng vai trò định hướng thị trường.

“Nhiều người sẽ có thắc mắc là vì sao nhà đầu tư nước ngoài chỉ chiếm 12-15% trong tổng lượng giao dịch thị trường nhưng lại có tác động lên chỉ số? Đơn giản là vì khối ngoại chủ yếu đầu tư vào những cổ phiếu bluechips, khi họ bán ròng tại những mã này sẽ gián tiếp ảnh hưởng đến chỉ số chung. Đặc biệt, với xu hướng bán khá kiên định, giao dịch khối ngoại có thể tạo ra xu hướng trên thị trường.

Ở thời điểm hiện tại, tôi dự đoán nhà đầu tư nước ngoài còn khá thận trọng. Khả năng họ sẽ tiếp tục xu hướng chốt lời 1 phần nữa khi mà họ đã mua vào 1 lượng định giá tương đối thấp khi thị trường giao động từ 900 đến 1.000 điểm trong cuối năm ngoái đầu năm nay”, ông Hoàng Công Tuấn dự báo.

Nhìn nhận dưới một góc độ khác, ông Bùi Văn Huy - Giám đốc Chi nhánh Chứng khoán DSC nhìn nhận đà bán ròng chủ yếu của khối ngoại xuất phát từ việc đồng Dollar phục hồi nhanh trong vài tuần gần đây, trước những bất ổn về tình hình nợ công Mỹ.

Chuyên gia DSC cho rằng điểm sáng cuối tuần qua là Mỹ đã đạt thỏa thuận tránh vỡ nợ. Dù không kỳ vọng chứng khoán Việt Nam sẽ hoàn toàn đồng thuận tăng trước thông tin này. Tuy nhiên, chuyên gia cho rằng đồng Dollar sẽ hạ nhiệt trong ngắn hạn và bond yield sẽ giảm trở lại. Khi đó, áp lực bán ròng của khối ngoại phần nào sẽ giảm bớt, bởi tuần qua Mỹ cũng là một trong những nguồn bán ròng ở Việt Nam.

Cũng giống như khối nội, đối với dòng tiền khối ngoại trading cơ cấu, thông tin kinh tế trong tuần tới sẽ tiếp tục tác động mạnh. Nếu PMI tiếp tục suy yếu sâu, khả năng hoạt động cơ cấu này sẽ tiếp tục diễn ra.