Thế ‘đa cực’ Nhật - Hàn - Việt - Trung đang hình thành trên thị trường ô tô Việt?

Một thời xe Nhật - Hàn thống trị

Trong hơn hai thập kỷ, thị trường ô tô Việt Nam vốn mặc định là sân chơi riêng của các thương hiệu Nhật Bản và Hàn Quốc. Tuy nhiên, trong giai đoạn từ năm 2019 đến nay, bức tranh thị trường đang thay đổi mạnh mẽ. Sự vươn lên của VinFast cùng làn sóng đổ bộ của xe Trung Quốc đã phá vỡ thế độc tôn cũ, tái cấu trúc thị trường thành một trật tự mới: đa cực, cạnh tranh và khó đoán định.

Trước năm 2019, người tiêu dùng Việt gần như không có sự lựa chọn nào nằm ngoài mua xe Nhật và Hàn. Lấy mốc năm 2018 làm ví dụ, trong năm đó, toàn ngành xe đạt doanh số 352.245 xe bán ra thị trường (VAMA + Hyundai TC).

Trong đó, nhóm xe Nhật (Toyota, Honda, Mitsubishi, Suzuki) đạt doanh số cộng gộp là 142.858 - chiếm 40,56% thị phần. Người tiêu dùng thời đó ưu tiên tính bền bỉ và khả năng giữ giá, giúp các dòng xe như Toyota Vios (27.188 xe), Innova (14.581 xe), hay như Mazda3 (13.446 xe) đứng vững trên đỉnh phân khúc năm đó.

Trong khi đó, Hyundai và Kia lại đại diện cho nhóm xe "tiền ít, thịt nhiều". Nhóm xe này thu hút khách hàng bằng thiết kế bắt mắt và trang bị công nghệ hiện đại. Xe Hàn tạo ra đối trọng lớn nhờ chiến lược đa dạng hóa trải nghiệm cho người dùng. 2 thương hiệu này này đạt 92.512 xe bán ra - chiếm 26,26% thị phần.

Tổng doanh số bán hàng của hai thế lực này chiếm lĩnh hầu hết thị phần toàn ngành lên tới 66,82%, tạo thành thế 2 cực chặt chẽ tưởng chừng như khó có thể phá vỡ.

VinFast nhập cuộc làm thay đổi cán cân

Sân chơi tại thị trường Việt Nam đã trở nên sôi động hơn khi VinFast ra mắt và chính thức bàn giao những chiếc xe đầu tiên từ tháng 7/2019.

Cụ thể, trong năm đầu tiên ra mắt, hãng xe Việt bán được 17.214 xe. Đến năm 2020, VinFast đạt doanh số 29.485 xe. Kết quả này được dẫn dắt bởi mẫu xe đô thị Fadil với 18.016 chiếc rời đại lý. Hai dòng xe Lux A 2.0 (6.013 xe) và Lux SA 2.0 (5.456 xe) cũng ghi nhận những cột mốc doanh số cao.

Sang năm 2021, VinFast bán được 35.723 xe, tăng trưởng 21,2% so với năm trước đó. Mẫu Fadil lập kỷ lục doanh số thời điểm bấy giờ với 24.128 xe đến tay khách hàng.

Tiếp đà thành công, từ năm 2022, VinFast chuyển mình sang sản xuất xe thuần điện. Trong năm 2023, hãng xe Việt bán hơn 34.800 xe ô tô điện. Sang năm 2024 với sự xuất hiện của VF 5 và VF 3, doanh số tăng trưởng tới 192% so với cùng kỳ năm trước đó. Hãng xe điện Việt Nam đạt con số kỷ lục với gần 97.000 xe điện được bàn giao.

Đà tăng trưởng này vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại. Tính đến tháng 11 năm 2025, VinFast đạt doanh số 147.000 xe bán ra thị trường, chiếm gần 30% thị phần và vượt xa kết quả của cả năm 2024 trước đó.

Thị phần của VinFast được mở rộng, kéo theo sự suy giảm thị phần của các hãng xe Nhật - Hàn. Những mẫu xe từng là "vua doanh số" của Nhật nay phải chật vật cạnh tranh trước sức ép từ thương hiệu nội địa.

Ví dụ trong phân khúc xe MPV, Mitsubishi Xpander liên tục bị VinFast Limo Green vượt qua về doanh số. Trong tháng 11/2025, Limo Green đã bàn giao đến tay khách hàng 9.642 xe. Mitsubishi Xpander - ghi nhận doanh số tháng 11 là 2.234 chiếc. Nếu chỉ so tháng 11, doanh số của Limo Green cao gấp hơn 4 lần đối thủ dù mẫu xe đến từ VinFast chỉ mới vừa ra mắt thị trường được 4 tháng.

Để dành lại thị phần, Toyota, Hyundai hay Honda hiện nay thường xuyên duy trì các chương trình ưu đãi như hỗ trợ 50-100% lệ phí trước bạ, giảm trực tiếp tiền mặt hàng trăm triệu đồng vào giá bán, kèm theo các gói tặng bảo hiểm thân vỏ và phụ kiện cao cấp. Các dòng xe cũng liên tục cập nhật phiên bản mới với hàm lượng công nghệ dày đặc hơn để duy trì sức cạnh tranh trong trật tự thị trường mới.

Tiềm năng về một "cực" thứ 4

Dù thị trường đang xoay quanh trục "Nhật – Hàn – Việt", nhưng không thể bỏ qua sự hiện diện của nhóm xe Trung Quốc với những cái tên như BYD, Geely, Lynk & Co hay Omoda & Jaecoo. Đổ bộ liên tục từ năm 2023, nhóm xe này sở hữu lợi thế cạnh tranh đáng gờm với thiết kế mang hơi hướng tương lai, hàm lượng công nghệ vượt trội và mức giá thường thấp hơn các đối thủ Nhật - Hàn từ 15-20%.

Gần đây nhất, doanh số của một số thương hiệu ô tô Trung Quốc tại thị trường Việt Nam đã được hé lộ trên mạng xã hội. Cụ thể, tổng lượng xe Trung Quốc bán ra tại Việt Nam trong 10 tháng năm 2025 đạt khoảng 13.579 xe, chiếm 4% thị phần ô tô tại Việt Nam. Theo một số nguồn tin, mặc dù không hoàn toàn chính xác nhưng đây là số liệu đủ mang tính chất tham khảo, cho thấy tình hình kinh doanh của các thương hiệu này tại thị trường trong nước.

Việc doanh số của các "tân binh" này vẫn chưa ghi nhận sự bứt phá mạnh mẽ đến từ nhiều nguyên nhân. Trong đó, rào cản hiện hữu lớn nhất chính là tâm lý thận trọng của người tiêu dùng Việt Nam – những người cần thêm thời gian để kiểm chứng độ bền bỉ, tính ổn định cũng như hệ thống dịch vụ hậu mãi. Dẫu vậy, với tiềm lực tài chính hùng mạnh và tốc độ ra mắt sản phẩm chóng mặt, xe Trung Quốc vẫn đang là "ẩn số" có thể xoay chuyển cục diện thị trường trong tương lai gần.

Trong khi chờ đợi sự bứt phá của biến số thứ tư, thế “kiềng ba chân” Nhật – Hàn – Việt vẫn đang giữ vai trò định hình thị trường.

Trong thế cạnh tranh này, người tiêu dùng đang là những người được hưởng lợi nhiều nhất. Không còn cảnh "mua bia kèm lạc" hay phải chờ đợi lâu, khách hàng giờ đây có quyền lựa chọn phong phú từ xe xăng truyền thống đến xe điện thông minh với chi phí tiếp cận thấp hơn.

Ví dụ thời điểm 2018, để sở hữu một chiếc xe Hyundai Tucson mới, khách hàng phải bỏ ra từ 862 triệu đến 1.044 tỉ đồng. Nhưng giờ đây, giá của mẫu xe này đã thấp hơn cả trăm triệu đồng dù tiện nghi đi kèm hiện đại hơn (từ 769 triệu đến 989 triệu đồng).

Cạnh tranh khốc liệt cũng buộc các hãng phải nâng cao tiêu chuẩn dịch vụ hậu mãi, mở rộng hệ thống hạ tầng (trạm sạc, cứu hộ 24/7…) và kéo dài thời gian bảo hành.

Trong kỷ nguyên đa cực này, người mua không chỉ sở hữu một phương tiện, mà còn được tận hưởng những giá trị lớn hơn về công nghệ và sự chăm sóc khách hàng tối ưu.