Thói quen ăn uống là 'sát thủ' số 1 của gan: Nhiều người mắc phải, tàn phá gan nặng nề, thay đổi ngay nếu không muốn 'khổ đủ đường'

Cơ thể luôn phản ứng với những gì chúng ta tiêu thụ, cả tốt và xấu. Những thực phẩm như khoai tây chiên, kem hay đồ ăn nhanh có mùi vị ngon song tác động tiêu cực đến sức khỏe, đặc biệt là gan.

Chế độ ăn uống không lành mạnh có thể gây ra những căn bệnh về gan thường gặp. Trên thực tế, các nghiên cứu cho thấy rằng việc tiêu thụ lượng đường vừa phải có thể làm tăng gấp đôi việc sản xuất chất béo trong gan. 

Từ đó dẫn đến sự phát triển của bệnh gan nhiễm mỡ và tiểu đường loại 2. Đồng thời việc tiêu thụ đường có thể dẫn đến sự thay đổi trong quá trình trao đổi chất của bạn.

Nghiên cứu được báo cáo trên Journal of Hepatology kết luận rằng đường fructose ở dạng lỏng có thể ảnh hưởng đến sự trao đổi chất của gan.

Đường và đồ ngọt là những thủ phạm chính khiến gan ngày một yếu. Ảnh: Shutterstock.

Thói quen gây hại gan

Các nhà nghiên cứu đã tuyển chọn 94 tình nguyện viên nam khỏe mạnh, ở độ tuổi 18-30. Tất cả đều có chỉ số khối cơ thể ở mức tiêu chuẩn. Các nhà nghiên cứu đã chọn người tham gia với tiêu chuẩn cân nặng nhất định để hạn chế người có đã hàm lượng mỡ gan.

Sử dụng chất đánh dấu (chất có thể theo dõi khi chúng di chuyển trong cơ thể), các nhà nghiên cứu nhận thấy những người tham gia không tiêu thụ nhiều calo hơn so với trước khi nghiên cứu.

Dù tiêu thụ cùng lượng calo, việc thêm đồ uống có đường và tiêu thụ đường fructose đã ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của người tham gia, bao gồm cả việc tăng sản xuất chất béo. 

Theo trưởng nhóm nghiên cứu, Tiến sĩ Philipp Gerber của Đại học Zurich, tình trạng này vẫn xảy ra sau 12 giờ, kể từ bữa ăn gần nhất và sau khi tiêu thụ đường.

Hiệp hội Tim mạch Mỹ khuyên mọi người không nên tiêu thụ quá 6% lượng calo hàng ngày từ đường bổ sung. Chẳng hạn, hầu hết phụ nữ Mỹ chỉ nên tiêu thụ 100 calo (6 muỗng cà phê hoặc khoảng 25 gam) đường bổ sung mỗi ngày. Nam giới là 150 calo (9 muỗng cà phê, 36 gam).

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh đã báo cáo rằng người Mỹ trung bình tiêu thụ 17 muỗng cà phê mỗi ngày, đôi khi nhiều hơn. Điều này là do nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn có chứa đường. Những thực phẩm đó có thể là ngũ cốc ăn sáng, phô mai đóng gói sẵn, đồ uống đóng chai...

Bạn cần kiểm soát lượng đường nạp vào cơ thể. Ảnh: Healthshots.

Làm gì để gan khỏe mạnh hơn?

Không chỉ đường, Science cho biết carbohydrate tinh chế, thịt đỏ, rượu và thực phẩm chế biến sẵn là những "thủ phạm" khiến gan ngày càng yếu. Do vậy, bạn không nên tiêu thụ những thực phẩm này.

Thay vào đó, bạn nên tiêu thụ hoa quả (bưởi, việt quất, nho...), cá, rau họ cải, dầu olive, trà, quả hạch, nước ép củ dền. 

Chúng được chứng minh là có lợi cho gan. Các tác dụng bao gồm giảm nguy cơ mắc bệnh gan và ung thư, bảo vệ chống lại các chất độc có hại, tăng cường khả năng chống oxy hóa...

Ngoài ra, đi bộ nhanh, bơi lội, chạy bộ, chơi bất kỳ môn thể thao giúp giữ cho gan trẻ và khỏe mạnh. Nó làm giảm căng thẳng cho gan và cũng ngăn ngừa béo phì, có thể ảnh hưởng xấu đến gan. Khi bạn có thói quen tập thể dục, nó sẽ đốt cháy chất béo trung tính, do đó làm giảm mỡ gan và để gan hoạt động tốt nhất.

Song điều quan trọng là phải biết gan của bạn đang hoạt động tốt như thế nào. Bạn nên lên lịch xét nghiệm thường xuyên theo lời khuyên của bác sĩ để kiểm tra chức năng gan.

Việt quất và nam việt quất chứa anthocyanins, là chất chống oxy hóa, có thể giúp giữ cho gan khỏe mạnh. Ảnh: The Healthy.

Theo Eat This, Not That