Cú sốc xe điện: Loạt nhà sản xuất pin và xe ô tô tại châu Á quay xe, điều chỉnh kế hoạch, xe xăng và hybrid dự kiến sẽ hồi sinh

Tờ Nikkei đưa tin, các nhà sản xuất pin và ô tô Hàn Quốc, Nhật Bản đang buộc phải điều chỉnh lại chiến lược xe điện (EV) trước nguy cơ đảo ngược chính sách lớn ở Mỹ và châu Âu. Điều này đến trong bối cảnh cú sốc từ loạt thông báo của Ford tuần này làm rung chuyển toàn ngành công nghiệp ô tô.

Các hãng pin Hàn Quốc đã đầu tư hàng tỷ USD xây nhà máy tại Mỹ nhờ gói trợ cấp từ chính quyền Tổng thống trước đó Joe Biden nhưng nay chịu áp lực nặng nề trong vài ngày qua.

Cổ phiếu LG Energy Solution sáng thứ sáu tiếp tục giảm, có lúc mất hơn 3% trên sàn giao dịch tại Seoul sau khi đã rơi 8,9% hôm thứ năm. Nguyên nhân là bởi phía nhà sản xuất pin lớn nhất Hàn Quốc cho biết Ford hủy đơn hàng pin EV trị giá 9,6 nghìn tỷ won (6,5 tỷ USD) dành cho thị trường châu Âu.

“Công ty không còn ý định sản xuất mẫu xe thương mại điện hoàn toàn từng lên kế hoạch cho châu Âu”, Ford cho biết trong tuyên bố hôm thứ ba, đồng thời ghi nhận khoản chi phí liên quan đến EV trị giá 19,5 tỷ USD và dừng sản xuất mẫu bán tải điện F-150 Lightning để tập trung hơn vào xe hybrid.

Thông báo này trùng ngày Ủy ban châu Âu đề xuất bãi bỏ lệnh cấm hiệu lực đối với xe động cơ đốt trong mới từ năm 2035, sau khi bị ngành ô tô tại đây vận động hành lang.

Ford cũng nói sẽ ra mắt mảng kinh doanh pin hệ thống lưu trữ năng lượng (ESS) riêng để đáp ứng nhu cầu hạ tầng năng lượng và sự bùng nổ của trung tâm dữ liệu.

LG từ chối bình luận, nhưng một nguồn tin am hiểu chiến lược của hãng nói cú đúp thông báo này khiến công ty “sững sờ”.

“LG bất ngờ trước động thái của Ford vì từ chỗ là khách hàng, nay họ trở thành đối thủ”, người này nói, đề nghị ẩn danh. “Ford đang đi theo Tesla, hãng vốn có mảng ESS cho hộ gia đình và lưới điện”.

Tuần này, Ford cũng chấm dứt liên doanh 6,2 tỷ USD với SK On tại Mỹ, cú đánh đáng kể vào nhà sản xuất pin có trụ sở tại Seoul vốn chật vật có lãi nhiều năm qua.

SK tìm cách đưa thông tin theo hướng tích cực, giải thích rằng một công ty con của Ford sẽ nắm toàn bộ quyền sở hữu các nhà máy pin liên doanh ở Kentucky, trong khi SK On sẽ nắm toàn quyền sở hữu và vận hành nhà máy pin tại Tennessee. Họ nói việc kết thúc hợp tác là quyết định đúng vì sẽ giúp SK On cải thiện cấu trúc tài chính và linh hoạt vận hành.

“Giờ chúng tôi có thể chào bán pin cho khách hàng khác. Đây là quyết định để tiến thêm một bước”, người phát ngôn nói.

Tuy vậy, giới phân tích dự báo sự “chia tay” sẽ làm gánh nặng của công ty tăng thêm.

“Chúng tôi cho rằng việc thương mại hóa nhà máy Tennessee có thể tiếp tục bị trì hoãn do SK On đã mất khách hàng lớn. Phương án thay thế, chúng tôi kỳ vọng công ty sẽ sản xuất pin EV cho Nissan và pin ESS”, Cindy Park, nhà phân tích tại Nomura viết trong báo cáo.

“Vì còn khá lâu trước khi bắt đầu cung ứng cho Nissan và quy mô hợp đồng ESS nhỏ, chúng tôi tin khả năng ghi nhận tiền về trong ngắn hạn từ hai thỏa thuận này sẽ hạn chế. Chúng tôi dự báo SK On vẫn lỗ hoạt động đến nửa đầu 2027”.

Chưa kể bối cảnh tại thị trường Mỹ đã thay đổi: Tổng thống Donald Trump đã hủy khoản tín dụng thuế 7.500 USD cho người mua EV vào cuối tháng 9 và trong tháng này đề xuất cắt giảm mạnh các tiêu chuẩn tiết kiệm nhiên liệu cho xe.

Những động thái đó củng cố niềm tin của các hãng xe Nhật rằng họ cần giảm tốc độ chuyển sang EV và duy trì vị thế dẫn đầu ở xe động cơ đốt trong truyền thống và xe hybrid.

Đầu năm nay, Honda giảm kế hoạch đầu tư đến năm tài khóa kết thúc tháng 3/2031 xuống còn 7 nghìn tỷ yên (45 tỷ USD) từ 10 nghìn tỷ yên, do thu hẹp chiến lược điện hóa. Honda cũng hoãn khoản đầu tư 15 tỷ USD Canada (10,9 tỷ USD) để xây dựng chuỗi cung ứng EV hoàn chỉnh tại nước này.

Tháng 11, Toyota hoãn lần hai kế hoạch xây nhà máy pin EV ở Fukuoka. Hãng đang đánh giá lại dự án do tốc độ tiếp nhận EV chậm hơn. Nissan, nhà sản xuất mẫu EV sản xuất đại trà đầu tiên trên thế giới hồi tháng 5 cũng tuyên bố từ bỏ kế hoạch xây nhà máy pin ở Fukuoka.

Trong khi đó, Panasonic Holdings, nhà cung cấp cho Tesla đã lùi thời điểm kỳ vọng sản xuất pin EV quy mô lớn tại nhà máy ở bang Kansas (Mỹ), khai trương vào tháng 7.

Tháng tới, Mitsubishi Motors sẽ ra mắt mẫu minivan Delica D:5 sử dụng động cơ “diesel sạch”. Chủ tịch Takao Kato nói trong buổi họp báo hôm thứ năm: “Tôi nghĩ xe diesel đang dần biến mất trên thế giới, nhưng từ góc nhìn khách hàng, nhiều người vẫn rất thích diesel. Họ ưa chuộng âm thanh và độ rung đặc trưng của động cơ diesel… xe dùng nhiên liệu vẫn còn vai trò lớn”.

Ông bổ sung, EV đối mặt thách thức về hạ tầng sạc: “Đó không phải mô hình kinh doanh dễ sinh lợi. Chuyện này đúng ở mọi nơi trên thế giới”.

Bên cạnh EV, Suzuki theo đuổi các công nghệ khác như nhiên liệu sinh học; Nissan thì quảng bá hệ thống hybrid e-Power đã được kiểm chứng, dùng động cơ đốt trong để sạc pin EV khi cần. Ford tuần này cũng nói thế hệ tương lai của F-150 Lightning sẽ giới thiệu công nghệ tương tự.

Giới chuyên môn cho rằng các hãng EV Trung Quốc nhiều khả năng hưởng lợi khi nhiều nhà sản xuất khác giảm tập trung vào xe thuần điện. Tăng trưởng EV tại Trung Quốc được kỳ vọng duy trì, khi nước này đặt mục tiêu đến năm 2040 hơn 85% xe mới là EV hoặc hybrid sạc ngoài.

“Nếu Trung Quốc tiếp tục đi theo lộ trình đó, cục diện cạnh tranh nhiều khả năng sẽ nghiêng rõ rệt về phía Trung Quốc”, Lee Hang-koo, nhà nghiên cứu cao cấp tại Viện Công nghệ Ô tô Hàn Quốc nhận định.

“Trung Quốc hiện vẫn tăng trưởng. Ngay cả năm nay, tính cả sản xuất nội địa, đã tiến gần 7 triệu xe… trong ba năm tới, họ sẽ tiếp tục tăng trưởng tại các thị trường ngoài Mỹ và châu Âu”.

Theo: Nikkei