Ngân hàng dốc sức huy động tiền gửi

Những ngày giữa tháng 12-2025, thị trường tiền gửi tiếp tục ghi nhận làn sóng điều chỉnh tăng lãi suất tại nhiều ngân hàng (NH) thương mại. Áp lực thanh khoản gia tăng trong bối cảnh tín dụng tăng mạnh hơn vốn huy động khiến các NH phải dốc sức thu hút tiền gửi từ dân cư để cân đối nguồn vốn.

Chào mời gửi kỳ hạn dài

Ngày 18-12, NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) tiếp tục công bố biểu lãi suất huy động mới theo hướng tăng thêm. Đáng chú ý, chỉ trong vòng 1 tuần, BIDV đã có tới 2 lần điều chỉnh lãi suất. Theo biểu niêm yết mới nhất, lãi suất tiền gửi tại nhiều kỳ hạn tăng thêm 0,3 điểm phần trăm, trong đó mức cao nhất lên tới 5,3%/năm đối với tiền gửi kỳ hạn từ 36 tháng trở lên.

Không chỉ nhóm NH quốc doanh, thị trường cũng xuất hiện ngày càng nhiều NH thương mại tư nhân đưa lãi suất tiết kiệm vượt mốc 7%/năm. Chị Lê Khánh Minh (ngụ TP HCM) cho biết khá bất ngờ khi gửi tiết kiệm tại Cake by VPBank với mức lãi suất niêm yết 6,9%/năm kỳ hạn 6 tháng, cộng thêm 0,6 điểm phần trăm từ chương trình khuyến mãi. "Tổng lãi suất tôi được hưởng lên tới 7,5%/năm kỳ hạn 6 tháng, cao hơn nhiều so với trước đó" - chị so sánh.

Tại một NH thương mại cổ phần, bà Trần Thị Diễm được nhân viên tư vấn chuyển sổ tiết kiệm kỳ hạn 1 tháng sang kỳ hạn dài hơn để hưởng lãi suất cao. "Chị có thể chuyển tiền gửi kỳ hạn 1 tháng sang 6 tháng để hưởng lãi suất 6,9%/năm" - nhân viên NH này gợi ý khi bà đến đáo hạn sổ tiết kiệm ngày 17-12.

Theo bà Diễm, nhiều tháng qua, bà gửi 500 triệu đồng tại NH này với kỳ hạn 1 tháng, lãi suất 4,6%/năm. Gần đây, NH đã điều chỉnh lãi suất tiền gửi từ 1-5 tháng lên 4,75%/năm. "Khi được chào mời lãi suất kỳ hạn 6 tháng 6,9%/năm và 12 tháng 7,1%/năm, tôi quyết định chuyển sang gửi 6 tháng để hưởng lãi suất cao hơn" - bà giải thích.

Tại NH P. (trụ sở chính ở TP HCM), khách hàng cũng được tư vấn gửi tiết kiệm với mức lãi suất khá cạnh tranh: kỳ hạn 1 tháng 4,75%/năm, 6 tháng 7,25%/năm và trên 12 tháng lên tới 7,4%/năm. Trong khi đó, một NH có trụ sở tại Hà Nội còn nỗ lực mời chào khách hàng chuyển đổi kỳ hạn từ 1-3 tháng sang 6 tháng hoặc 12 tháng với mức lãi suất lên tới 7,9%/năm...

Thống kê của Hiệp hội NH Việt Nam (VNBA) cho thấy chỉ riêng tháng 11-2025, đã có 22 NH thương mại điều chỉnh tăng lãi suất huy động, với mức tăng phổ biến 0,1-0,3 điểm phần trăm. Một số NH lớn nâng lãi suất kỳ hạn 6-12 tháng lên mức 4,8%-5,2%/năm nhằm chuẩn bị nguồn vốn cho mùa cao điểm tín dụng cuối năm.

Từ đầu tháng 12-2025 đến nay, xu hướng tăng lãi suất huy động tiếp tục lan rộng. Một số NH áp dụng mức lãi suất cao nhất thị trường, như: Vikki Bank niêm yết 6,5%-6,7%/năm với kỳ hạn 6-13 tháng; Bac A Bank áp dụng mức 6,2%-6,7%/năm cho các kỳ hạn dài. Trong khi đó, nhóm NH quốc doanh (Agribank, BIDV, Vietcombank, VietinBank) chủ yếu tăng lãi suất ở các kỳ hạn ngắn, còn lãi suất kỳ hạn dài duy trì quanh mức 5%/năm.

Lãi suất tiền gửi tiếp tục tăng?

Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, thông tin đến giữa tháng 12-2025, thêm khoảng 15 NH thương mại điều chỉnh tăng lãi suất huy động. Mặt bằng lãi suất tiền gửi kỳ hạn 6-12 tháng đã lên vùng 5,5%-6,5%/năm và xu hướng này có thể còn kéo dài trong vài tuần tới.

Theo báo cáo của NH Nhà nước, đến cuối tháng 11-2025, tín dụng toàn hệ thống tăng 16,56% so với cuối năm trước, trong khi tăng trưởng huy động vốn mới đạt khoảng 9,6%-10,2%. Ông Minh nhận định sự chênh lệch này dẫn tới tình trạng mất cân đối tạm thời về nguồn vốn trong ngắn hạn, buộc các NH phải tăng lãi suất huy động để bù đắp.

Trên thị trường liên NH, lãi suất VNĐ qua đêm dù đã hạ nhiệt nhưng vẫn quanh 5,26%/năm, kỳ hạn 1 tuần và 2 tuần dao động 5,84%-6,4%/năm, kỳ hạn 1 tháng lên tới 7,42%/năm. Diễn biến này phản ánh nhu cầu vốn ngắn hạn trong hệ thống NH vẫn ở mức cao, nhất là khi chênh lệch giữa tăng trưởng tín dụng và vốn huy động ngày càng lớn.

Một tổng giám đốc NH tại TP HCM cho biết hiện dư nợ cho vay của hệ thống đang cao hơn vốn huy động khoảng 5%. Trong khi đó, nhu cầu vay vốn cuối năm tăng mạnh, người dân lại có xu hướng rút tiền chi tiêu cuối năm, khiến áp lực thanh khoản gia tăng. "Điều này buộc nhiều NH phải tăng lãi suất tiền gửi để thu hút vốn, cân đối dòng tiền" - vị này nhận xét.

Theo các lãnh đạo NH, lãi suất vay vốn ngắn hạn trên thị trường liên NH đã vượt 7%/năm nhưng không phải lúc nào cũng vay được do hạn mức sử dụng bị siết lại hoặc việc giải ngân đột ngột bị ngưng. Vì vậy, nhiều NH lựa chọn tăng lãi suất huy động cả kỳ hạn ngắn lẫn dài để chủ động nguồn vốn từ dân cư.

Ngoài ra, việc sử dụng vốn ngắn hạn để cho vay trung và dài hạn trong năm nay khá lớn, khiến tỉ lệ này tiệm cận ngưỡng 30% theo quy định của NH Nhà nước. Để giảm áp lực tuân thủ, các NH buộc phải tăng lãi suất kỳ hạn ngắn nhằm kéo thêm nguồn vốn ngắn hạn vào hệ thống.

Đề cập bức tranh chung, ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch Hiệp hội NH Việt Nam, nhận định tăng trưởng tín dụng năm nay được thúc đẩy mạnh bởi việc giải ngân vốn đầu tư công. Chính phủ, Thủ tướng và các bộ, ngành, địa phương đã chỉ đạo quyết liệt, giúp nhiều dự án đạt tỉ lệ giải ngân cao.

Bên cạnh đó, hoạt động sản xuất - kinh doanh trong các lĩnh vực công nghiệp, vật liệu xây dựng, hàng tiêu dùng, doanh nghiệp nhỏ và vừa có dấu hiệu khởi sắc, kéo theo nhu cầu tín dụng gia tăng. Dù xuất nhập khẩu chịu áp lực từ những biến động trên thế giới nhưng các ngành nông - lâm - thủy sản và công nghiệp chế biến vẫn đóng vai trò quan trọng trong tăng trưởng kinh tế, qua đó tiếp tục thúc đẩy nhu cầu vốn vay.

Ông Hùng nhìn nhận nhu cầu vay vốn cuối năm thường tăng cao, khiến một số NH phải điều chỉnh lãi suất huy động tăng thêm 0,5-1 điểm phần trăm. Lãi suất cho vay có thể chịu áp lực điều chỉnh theo sau đó, song các NH cần cơ cấu lại danh mục và chọn lọc đối tượng vay để hạn chế rủi ro.