Thêm một chìa khóa giải “cơn khát” điện cho các trung tâm dữ liệu AI: Giải pháp tới từ những cục pin xe điện tưởng như là rác khó xử lý

Trên một cánh đồng gần Reno, bang Nevada, những tấm pin năng lượng mặt trời xếp thành hàng dài hứng trọn ánh nắng. Bên cạnh đó là hàng loạt pin xe điện cũ được che phủ bằng bạt nhựa trắng. Đây chính là nguồn năng lượng giúp vận hành 2 trung tâm dữ liệu của Crusoe – một nền tảng điện toán đám mây dành cho trí tuệ nhân tạo (AI).

“Toàn ngành công nghiệp AI đang tìm cách tiếp cận nguồn điện ổn định trong thời gian ngắn”, ông Cully Cavness, đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Crusoe, chia sẻ với CBS News.

Thách thức về năng lượng là có thật. Theo một nghiên cứu của Bộ Năng lượng Mỹ năm 2024, các trung tâm dữ liệu tại nước này có thể tiêu thụ tới 12% tổng sản lượng điện quốc gia vào năm 2028, gấp 3 lần mức hiện tại.

Tại Texas, các đơn vị đã nộp hồ sơ xây dựng hơn 100 nhà máy điện chạy khí tự nhiên, chủ yếu phục vụ máy chủ. “Khí đốt là giải pháp nhanh để có điện, nhưng chúng tôi đang thử một cách tiếp cận khác, cũng nhanh nhưng từ nguồn năng lượng tái tạo”, Cavness cho biết khi nói về lý do Crusoe chọn pin tái chế.

Các bộ pin đang cung cấp năng lượng cho trung tâm dữ liệu của Crusoe đến từ Redwood Materials – một công ty tái chế pin tại Nevada. Trong năm 2024, Redwood thu hồi được hơn 20 GWh pin lithium-ion, đủ để chế tạo 250.000 xe điện mới.

General Motors cũng đã thông báo sẽ hợp tác cung cấp pin đã qua sử dụng cho Redwood Materials.

Kỹ sư trưởng Colin Campbell, Giám đốc Công nghệ của Redwood, cho biết: “Những bộ pin này gần như không có vấn đề gì nghiêm trọng. Có thể chúng chỉ mất 20% dung lượng, khiến xe điện chậm đi một chút, nhưng vẫn còn hoạt động tốt. Vậy tại sao không dùng chúng để lưu trữ điện?”

Redwood giữ thiết kế hệ thống ở mức tối giản – không có ống dẫn hay bơm, giúp triển khai nhanh và chi phí thấp. Campbell nói: “Đây là một phát kiến thú vị, vừa đơn giản, hữu ích, lại tiết kiệm chi phí”. Redwood tự tin có thể nhân rộng mô hình này hàng trăm lần trên khắp nước Mỹ.

Ông JB Straubel – cựu Giám đốc Công nghệ Tesla, đồng thời là người sáng lập Redwood – cho biết: “Nguồn nguyên liệu đầu vào đang sẵn có trên đường phố. Chúng tôi không thấy bất kỳ giới hạn thực tế nào để mở rộng mô hình này”.

Theo Straubel, hệ thống pin tái chế là một cách tiếp cận mới để cung cấp năng lượng cho làn sóng AI mà không gây áp lực thêm lên lưới điện quốc gia.

“Chúng tôi đang chứng minh rằng AI không nhất thiết phải xung đột với hạ tầng điện hiện hữu”, ông khẳng định.

Việc thế giới tìm ra giải pháp xử lý pin xe điện, vốn là loại rác thải được xem là độc hại, mở ra tiềm năng lớn cho sự phổ dụng của xe điện. Điều này mang lại lợi ích lớn cho các nhà sản xuất, trong đó có VinFast - thương hiệu xe điện Made in Vietnam.