Lãi suất liên ngân hàng tăng vọt có đáng lo ngại?

Số liệu mới nhất của Ngân hàng Nhà nước cho thấy, lãi suất VND bình quân liên ngân hàng đã tăng vọt trong những ngày cận Tết Nguyên đán. Cụ thể, lãi suất tại kỳ hạn qua đêm (kỳ hạn chính, chiếm khoảng 90% giá trị giao dịch) trong phiên 6/2 đã tăng lên mức 2,38% - mức cao nhất kể từ cuối tháng 10/2023.

Trước đó, lãi suất qua đêm liên ngân hàng đã có 5 phiên tăng mạnh liên tiếp từ 0,12%/năm vào phiên 29/1 lên mức 1,78% vào phiên 5/2. Như vậy, chỉ trong hơn 1 tuần, lãi suất qua đêm liên ngân hàng đã tăng lên gấp gần 20 lần.

Cùng với kỳ hạn qua đêm, lãi suất tại các kỳ hạn chủ chốt khác (từ 1 tháng trở xuống) cũng đều tăng mạnh: kỳ hạn 1 tuần tăng từ 0,32% lên 2,34%; kỳ hạn 2 tuần tăng từ 0,7% lên 2,46%; kỳ hạn 1 tháng tăng từ 1,1% lên 2,32%. Trong khi đó, lãi suất kỳ hạn 3 tháng lại giảm từ 3,77% xuống 3,06% .

Lãi suất qua đêm cao hơn cả lãi suất kỳ hạn 1 tuần – 1 tháng và lãi suất kỳ hạn 3 tháng giảm cho thấy diễn biến tăng nóng trên mang tính ngắn hạn và thị trường kỳ vọng lãi suất qua đêm liên ngân hàng sẽ sớm giảm trở lại trong thời gian tới.

Theo giới phân tích, lãi suất liên ngân hàng tăng mạnh ở kỳ hạn ngắn chủ yếu do tính mùa vụ khi nhu cầu thanh toán, chi trả gia tăng trong dịp cận Tết Nguyên đán.Thực tế, doanh số giao dịch trên thị trường liên ngân hàng đã tăng mạnh trong những ngày gần đây và liên tục duy trì ở mức trên 300.000 tỷ/phiên, thậm chí đạt gần 400.000 tỷ vào ngày 31/1. 

Để hỗ trợ những ngân hàng có nhu cầu thanh khoản, NHNN vẫn duy trì kênh cho vay cầm cố giấy tờ có giá (OMO), đồng thời điều chỉnh kỳ hạn chào thầu lên tới 14 ngày. Tuy nhiên, không có thành viên thị trường nào cần tới nguồn hỗ trợ của Nhà điều hành.

Thị trường mở không phát sinh giao dịch mới cho thấy thanh khoản hệ thống vẫn hoàn toàn có thể "tự dưỡng" dù trong giai đoạn cao điểm thanh toán cuối năm. Điều này là tương đối khác biệt so với các năm trước - khi NHNN thường phải bơm ròng hàng chục nghìn tỷ đồng qua kênh OMO để hỗ trợ thanh khoản hệ thống trong những ngày gần Tết Nguyên đán.

Với những diễn biến trên, giới phân tích kỳ vọng lãi suất liên ngân hàng sẽ sớm hạ nhiệt khi thanh khoản hệ thống vẫn dồi dào và nhu cầu tín dụng thường không lớn sau kỳ nghỉ Tết.

"Lãi suất liên ngân hàng tăng vọt chỉ trong những ngày cuối tháng 1, đặc biệt tại các kỳ hạn ngắn do ảnh hưởng bởi tính mùa vụ trong năm. Chúng tôi cho rằng lãi suất sẽ tăng không quá mạnh và sẽ hạ nhiệt ngay sau kỳ nghỉ lễ kết thúc trong bối cảnh nhu cầu thanh khoản không quá căng thẳng", Chứng khoán MB cho biết.

Ở một phương diện khác, lãi suất qua đêm liên ngân hàng tăng mạnh cũng góp phần giảm áp lực lên tỷ giá - vốn chịu nhiều sức ép trong bối cảnh đồng bạc xanh hồi phục mạnh trên thị trường quốc tế.

Tỷ giá trong nước sau khi tăng nóng và đạt đỉnh trong tháng 1 đã nhanh chóng hạ nhiệt trong những ngày cận Tết. Tỷ giá liên ngân hàng quay trở lại mặt bằng giá đầu năm và đã giảm khoảng 0,9% so với đỉnh. Giá USD tại Vietcombank cũng đã giảm 0,8% so với mức đỉnh ghi nhận vào ngày 26/1 và dừng ở mức 24.200 – 24.570 VND/USD trước kỳ Nghỉ Tết.