Ai phải thực hiện đăng ký lao động từ 1-1-2026?

Chính phủ vừa ban hành Nghị định 318/2025 quy định chi tiết một số điều của Luật Việc làm 2025 về đăng ký lao động và hệ thống thông tin thị trường lao động. Đây là bước quan trọng nhằm hiện đại hóa quản lý lao động, phục vụ hoạch định chính sách và phát triển thị trường lao động đồng bộ trên phạm vi cả nước.

Nghị định gồm 4 chương, 25 điều, lần đầu thiết lập khuôn khổ pháp lý thống nhất cho việc xây dựng, kết nối và khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia về người lao động. Theo đó, ba nhóm đối tượng phải thực hiện đăng ký lao động được xác định rõ.

Nhóm thứ nhất là người lao động thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024.

Nhóm thứ hai gồm người đang có việc làm nhưng không thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Nhóm thứ ba là người thất nghiệp, tức những người không có việc làm, đang tìm kiếm và sẵn sàng làm việc.

Cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang không thuộc phạm vi điều chỉnh của nghị định này.

Người lao động tự kê khai

Một điểm mới đáng chú ý trong nghị định là trách nhiệm kê khai được phân định rõ. Người lao động có trách nhiệm tự kê khai và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính trung thực, chính xác của thông tin. Người sử dụng lao động phải thu thập, cung cấp và cập nhật đầy đủ thông tin người lao động khi tuyển dụng, thay đổi hoặc chấm dứt quan hệ lao động.

Thông tin đăng ký lao động được chuẩn hóa và mở rộng, gồm bốn nhóm chính: Thông tin cá nhân cơ bản; trình độ học vấn, giáo dục nghề nghiệp, chứng chỉ kỹ năng; tình trạng việc làm, nhu cầu việc làm, thời gian thất nghiệp; thông tin về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và các đặc điểm đặc thù như khuyết tật, hộ nghèo, cận nghèo, người có công, người hoàn thành nghĩa vụ quân sự, công an.

Về phương thức thực hiện, với người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, hồ sơ đăng ký lao động được tích hợp ngay trong tờ khai tham gia bảo hiểm xã hội. Dữ liệu sau khi được tiếp nhận sẽ tự động đồng bộ vào cơ sở dữ liệu quốc gia về người lao động.

Đối với người lao động không thuộc diện bảo hiểm bắt buộc và người thất nghiệp, việc đăng ký được thực hiện hoàn toàn trực tuyến thông qua Sàn giao dịch việc làm quốc gia tại vieclam.gov.vn hoặc ứng dụng VNeID. Hệ thống tiếp nhận và phản hồi kết quả ngay sau khi hoàn tất kê khai.

Nghị định 318/2025 có hiệu lực từ ngày 1-1-2026. Việc triển khai được thực hiện theo lộ trình. Cụ thể, nhóm tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc áp dụng từ 1-7-2026; nhóm lao động còn lại thực hiện từ 1-1-2027.