Chủ nợ của Novaland (NVL) và Xây dựng Hòa Bình (HBC) ra hành động quyết liệt

Ngày 17/12/2025, Hội đồng quản trị CTCP Đầu tư Thương mại SMC (HOSE: SMC) đã thông qua việc thành lập Ban quản lý nợ đọng trên toàn hệ thống, kèm theo quy chế hoạt động, cơ cấu nhân sự và phân công nhiệm vụ cụ thể. Động thái này cho thấy doanh nghiệp đang ưu tiên xử lý các vấn đề về công nợ và thanh khoản – những điểm nghẽn lớn nhất trong bức tranh tài chính hiện nay.

SMC là doanh nghiệp buôn thép có lịch sử gần 35 năm, từng ghi nhận giai đoạn tăng trưởng mạnh vào năm 2021 với doanh thu hơn 21.300 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế xấp xỉ 901 tỷ đồng. Tuy nhiên, từ năm 2022, khi thị trường thép suy giảm, công ty nhanh chóng đối mặt với áp lực lớn do các khoản phải thu phát sinh từ nhóm khách hàng bất động sản và xây dựng. Dòng tiền bị đình trệ tại các đối tác như Hòa Bình, Novaland… đã khiến hoạt động kinh doanh của SMC chịu sức ép kéo dài trong hai năm gần đây.

Bước sang năm 2025, tổng giá trị nợ xấu chưa thu hồi của SMC lên tới 1.322 tỷ đồng, trong đó phần lớn liên quan đến nhóm Novaland. Đến cuối quý III/2025, con số này giảm còn 858 tỷ đồng, chủ yếu nhờ các phương án cấn trừ công nợ bằng bất động sản với tổng giá trị khoảng 435 tỷ đồng. Dù vậy, tiến độ thu hồi vẫn chậm và phụ thuộc nhiều vào khả năng xử lý tài sản của đối tác, khiến áp lực tài chính chưa được giải tỏa triệt để.

Tại thời điểm 30/9/2025, tổng nguồn vốn của SMC đạt 4.371 tỷ đồng, trong đó nợ phải trả chiếm tới 3.720 tỷ đồng. Riêng dư nợ vay ở mức 2.294 tỷ đồng, cao khoảng 3,5 lần vốn chủ sở hữu, phản ánh mức độ đòn bẩy tài chính lớn. Đáng chú ý, Chủ tịch HĐQT SMC đã phải thế chấp toàn bộ cổ phiếu cá nhân nắm giữ cùng nhà riêng để bảo đảm cho các khoản vay, cho thấy áp lực thanh khoản ở mức rất cao.

Trong bối cảnh đó, SMC liên tục triển khai các biện pháp bán tài sản để cải thiện dòng tiền. Giai đoạn 2023–2024, doanh nghiệp đã chào bán quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất tại SMC Tân Tạo 2 và khu đất SMC Bình Dương. Đồng thời, công ty thoái toàn bộ hơn 13,1 triệu cổ phiếu Thép Nam Kim (NKG), đưa tỷ lệ sở hữu từ gần 5% về 0%, trước khi tiếp tục chuyển nhượng trụ sở văn phòng tại số 681 Điện Biên Phủ (TP.HCM).

Đến cuối tháng 11/2025, HĐQT SMC tiếp tục thông qua việc chuyển nhượng toàn bộ quyền thuê đất, nhà xưởng và tài sản gắn liền với đất tại Công ty TNHH MTV Cơ Khí Thép SMC trong KCN Phú Mỹ 1, với diện tích gần 54.000 m², thời hạn sử dụng đến năm 2048. Cùng với đó, toàn bộ máy móc, thiết bị của Công ty TNHH MTV Cơ Khí Thép SMC và Công ty TNHH Thép SMC cũng được đưa vào danh mục chuyển nhượng, tổng giá trị ước tính khoảng 315 tỷ đồng.

Song song với việc thoái tài sản, SMC quyết định chấm dứt dự án đầu tư của Công ty TNHH MTV Cơ Khí Thép SMC tại KCN Phú Mỹ 1, đồng thời dừng triển khai dự án mở rộng nhà máy sản xuất – gia công sản phẩm sau thép của Công ty TNHH Thép SMC. Những quyết định này cho thấy doanh nghiệp đang thu hẹp quy mô hoạt động, tập trung xử lý các tồn tại tài chính thay vì tiếp tục mở rộng đầu tư trong bối cảnh rủi ro gia tăng.

Ở khía cạnh nhân sự, tháng 11/2025 ghi nhận nhiều biến động nhân sự khi SMC liên tiếp công bố kế hoạch lấy ý kiến cổ đông để miễn nhiệm thêm ba thành viên HĐQT và một thành viên Ban Kiểm soát. Đây là đợt điều chỉnh nhân sự lớn thứ hai chỉ trong vòng chưa đầy một tháng, sau Đại hội đồng cổ đông bất thường giữa tháng 10/2025.