Vì sao Agribank, VietinBank, BIDV, Vietcombank đồng loạt tăng lãi suất?

Trong tuần qua, bốn ngân hàng thương mại nhà nước gồm Agribank, Vietcombank, VietinBank và BIDV đã đồng loạt tăng lãi suất tiết kiệm tại quầy ở tất cả kỳ hạn, với mức điều chỉnh 0,3 - 0,6%/năm. Động thái này đánh dấu bước chuyển đáng chú ý trên mặt bằng lãi suất huy động của nhóm ngân hàng quốc doanh, vốn thường được xem là "neo chuẩn" của thị trường.

Tại báo cáo cập nhật ngành ngân hàng mới đây, Chứng khoán Vietcap nhận định rằng động thái nâng lãi suất đồng loạt của nhóm ngân hàng quốc doanh (Big4) trong thời gian mới đây là không bất ngờ khi xét tới việc các ngân hàng tư nhân đã tăng lãi suất trước đó và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã nâng lãi suất OMO thêm 0,5 điểm %.

Quan trọng hơn, với lần điều chỉnh này, lãi suất tiền gửi 12 tháng niêm yết của Vietcombank, BIDV và VietinBank tăng từ 4,6–4,7% lên 5,2%, vẫn thấp hơn 0,3 - 0,4 điểm % so với đáy thời COVID 2020–2021 và thấp hơn khoảng 1,6 điểm % so với mức trước COVID.

"Điều này cho thấy mặt bằng lãi suất tuyệt đối như vậy vẫn mang tính hỗ trợ cho nền kinh tế", Vietcap đánh giá.

Theo Vietcap, đợt tăng lãi suất gần đây chủ yếu được dẫn dắt bởi các ngân hàng tư nhân, đặc biệt là các ngân hàng nhỏ, tập trung vào khách hàng bán lẻ. Tính bình quân theo quy mô tiền gửi, các ngân hàng tư nhân đã tăng lãi suất huy động khoảng 0,5 - 0,64 điểm % tùy kỳ hạn trong ba tháng vừa qua.

Về biên độ lãi suất chào, các ngân hàng tư nhân đã nâng lãi suất niêm yết khoảng 0,2 - 1,4 điểm % trên các kỳ hạn khác nhau kể từ đầu năm (lưu ý rằng lãi suất huy động đã giảm nhẹ trong giai đoạn tháng 3–5 theo chỉ đạo của Chính phủ).

Các ngân hàng tư nhân quy mô nhỏ (như KLB, GPBank, PVComBank, BVB, SGB…) gần đây chào lãi suất huy động (bao gồm cả các chương trình khuyến mãi) cho một số nhóm khách hàng chọn lọc ở mức khoảng 7,5%–8,1% cho kỳ hạn 6–12 tháng.

Sau loạt điều chỉnh này, nhóm ngân hàng quốc doanh đã có động thái điều chỉnh tăng lên tới 0,5 điểm % lãi suất huy động niêm yết trên hầu hết các kỳ hạn, sau khi giữ ổn định từ giữa năm 2023 đến nay.

Vietcap giữ quan điểm rằng áp lực tăng lãi suất huy động hiện tại vẫn trong tầm kiểm soát và mặt bằng lãi suất tuyệt đối nhìn chung vẫn mang tính hỗ trợ: "Chúng tôi kỳ vọng NHNN sẽ duy trì lập trường chính sách tiền tệ nới lỏng nhằm hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng GDP 10% năm 2026 của Chính phủ".

Về ngắn hạn, Vietcap cho rằng thanh khoản đang được NHNN hỗ trợ tích cực và theo xu hướng lịch sử, tình trạng căng thẳng thanh khoản thường bắt đầu hạ nhiệt từ tháng 3 sau kỳ nghỉ Tết.

Trong trung hạn, nhóm phân tích nhận định thanh khoản và nguồn vốn hệ thống sẽ tiếp tục được hỗ trợ bởi các yếu tố gồm: các đợt cắt giảm lãi suất của Fed, việc đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, các ngân hàng đa dạng hóa hơn nữa kênh huy động vốn và khu vực hộ kinh doanh/buôn bán quay lại gửi tiền vào hệ thống ngân hàng khi thích nghi dần với các quy định thuế và hóa đơn điện tử mới.